चीनमा आर्थिक समस्याका कारण प्रदर्शन तीव्र, असन्तुष्टि बढ्दै
चीनमा पछिल्ला केही वर्षयता आर्थिक समस्याहरू गहिरिँदै गएपछि विभिन्न सहरहरू प्रदर्शनको केन्द्र बन्दै गएका छन्। फ्रीडम हाउसद्वारा संचालित यी यान नेटवर्कले हालै सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदनले आर्थिक कारणले प्रदर्शन भएका शीर्ष १० सहरको सूची प्रस्तुत गरेको छ। यसले देखाएको छ कि गुआङडोङ प्रान्तका प्रमुख सहरहरू प्रदर्शनको मुख्य स्थल बनेका छन्।
शेन्जेन, जसलाई चीनको प्राविधिक उद्योगको केन्द्र मानिन्छ, पछिल्ला दुई वर्षमा ३०६ प्रदर्शनको साक्षी बनेको छ। यो संख्या चीनका कुनै पनि सहरभन्दा बढी हो। शी’आन, सान्या, डोङगुवान, झेङझाउ, झुहाई, छिङदाओ, झोङशान, ग्वाङझाउ, र हुइझाउजस्ता अन्य सहरहरूले पनि ठूलो संख्यामा प्रदर्शन देखेका छन्। यी प्रदर्शनहरू मुख्य रूपमा श्रमिक अधिकार, पारिश्रमिक नपाउनु, र रोजगार गुमाउनुपरेका कारणले गरिएको हो।
विशेषगरी गुआङडोङ प्रान्तमा रहेका उद्योग-प्रधान सहरहरू प्रदर्शनको केन्द्रमा छन्। यस प्रान्तमा आप्रवासी कामदारहरूको ठूलो संख्यामा उपस्थिति छ। कडा प्रशासनिक नियम र श्रमिक अधिकारको उल्लङ्घनले उनीहरूमा असन्तुष्टि बढाएको छ। धेरै व्यवसायहरूले पुँजी गुमाएका कारण मजदुरलाई तलब दिन सकेका छैनन्। यसले मजदुरहरूलाई विरोध गर्न र सडकमा उत्रन बाध्य बनाएको छ।
शेन्जेनको बाओआन जिल्लास्थित जिङयान केजी टेक्नोलोजी कम्पनीमा श्रमिकहरूले आफ्नो कारखाना झोङशानमा स्थानान्तरण गर्ने निर्णयको विरोध गरेका थिए। स्थानान्तरणमा उचित मुआब्जा नपाएपछि २०२४ को जुनमा श्रमिकहरू प्रदर्शनमा उत्रिएका थिए। यस्तो प्रदर्शन चीनभर फैलिएको छ, र यो केवल कुनै एक स्थानसम्म सीमित छैन।
बेरोजगारीको समस्या पनि तीव्र रूपमा बढिरहेको छ। २०२३ मा १६ देखि २४ वर्ष उमेर समूहका युवाहरूको बेरोजगारी दर २१.३ प्रतिशत थियो। अगस्ट २०२४ मा यो दर १८.८ प्रतिशतमा झरेको भए पनि यो अझै धेरै उच्च हो। बेरोजगारीका कारण धेरै युवाहरू अस्थायी काम गर्न बाध्य छन्।
चीनको निर्यात-निर्भर अर्थतन्त्रले पछिल्लो समय आन्तरिक मागको अभाव, व्यापार तनाव, र आर्थिक मन्दीका कारण गम्भीर दबाब महसुस गरेको छ। बेरोजगारी र आर्थिक समस्याका कारण चीनमा प्रदर्शनहरू बढिरहेको र असन्तुष्टि व्यापक रूपमा फैलिएको छ।
सामाजिक सञ्जालमा युवाहरूले आफ्नो बेरोजगारीको अनुभवहरू साझा गर्दै सरकारप्रति गहिरो असन्तुष्टि व्यक्त गरेका छन्। केहीले जागिर नपाएर परिवारलाई थाहा नदिन पुस्तकालयमा समय बिताएको अनुभव सुनाएका छन्।
चीनले आर्थिक सुधारका विभिन्न प्रयास गरे पनि समस्या समाधान गर्न अझ धेरै काम गर्नुपर्ने देखिएको छ। प्रदर्शनको यो लहरले चीनको आन्तरिक चुनौतीलाई मात्र होइन, अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा यसको आर्थिक छविलाई पनि असर पुर्याउने देखिन्छ। सरकारले गहिरो सुधार र पारदर्शिताका साथ यी समस्याहरू समाधान नगर्ने हो भने असन्तुष्टि अझै चुलिने सम्भावना छ।