प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले ब्राजिलको रियो डी जिनेरोमा सम्पन्न BRICS शिखर सम्मेलनमा भारतको तर्फबाट शक्तिशाली प्रस्तुति दिएका छन्। “उत्तरदायी कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI)” को पक्षमा बोल्दै प्रधानमन्त्री मोदीले प्रविधिको प्रयोग मानव कल्याणका लागि हुनुपर्ने स्पष्ट सन्देश दिएका छन्। उनको अभिव्यक्तिले केवल भारतको प्रविधि नीति मात्र होइन, विकासशील राष्ट्रहरूको साझा चिन्ता र आकांक्षालाई पनि प्रतिनिधित्व गर्‍यो।

शिखर सम्मेलनमा बोल्दै मोदीले भने कि कृत्रिम बुद्धिमत्ता मानव समाजको उन्नतिको माध्यम बन्न सक्छ तर यदि त्यसमा नैतिकता, पारदर्शिता र उत्तरदायित्वको अभाव रह्यो भने यो विध्वंसकारी शक्ति बन्न सक्छ। उनले विशेष गरी गहिरो नक्कली सामग्री (deepfakes), डेटा शोषण, र भेदभावपूर्ण एल्गोरिदमजस्ता समस्याहरूलाई सम्बोधन गर्दै अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा सहमति र मापदण्ड निर्माणको आवश्यकता औँल्याए।

मोदीको ब्राजिल भ्रमण केवल प्रविधिमा सीमित रहेन। उनले उरुग्वेका राष्ट्रपतिसँग अलग भेटवार्ता गर्दै भारत–मेरकोसुर व्यापार सम्झौतालाई विस्तारित गर्ने विषयमा छलफल गरे। यसले भारतको ‘ग्लोबल साउथ’ नेतृत्व भूमिकालाई थप सुदृढ बनाएको छ। साथै, उनले क्यूबा, मलेसिया, र इन्डोनेसियाका नेताहरूसँग पनि महत्वपूर्ण वार्ता गरेका थिए, जसमा डिजिटल पूर्वाधार, जलवायु नीतिहरू र विकास सहायता प्राथमिक विषय थिए।

सम्मेलनको संयुक्त घोषणा पत्रमा भारतलाई सन् २०२८ को COP33 सम्मेलनको सम्भावित आयोजना राष्ट्रका रूपमा स्वागत गरिएको छ, जुन वातावरणीय नेतृत्वतर्फको भारतको भूमिकालाई अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता हो। यसले जलवायु न्याय, प्रविधिमा पहुँच, र वित्तीय सहयोगका पक्षमा भारतको अडानलाई औपचारिक समर्थन मिलेको संकेत गर्छ।

यस वर्षको BRICS बैठक भारतका लागि केवल एक कूटनीतिक अवसर मात्र होइन, भविष्यको बहुपक्षीय विश्व व्यवस्थामा आफ्नो दृष्टिकोण र नेतृत्व क्षमता प्रस्तुत गर्ने महत्त्वपूर्ण क्षण बनेको छ।