काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर बालेन्द्र शाह (बालेन) पछिल्लो समयमा काठमाडौंको सीमाभन्दा बाहिर गएर राष्ट्रिय राजनीतिमा आफ्नो धारणा व्यक्त गर्न थालेका छन्। धेरैले बालेनको यस कदमलाई एक ठुलो राजनीतिक पाइला मानेका छन्, जसले उनको राजनीतिक भविष्यको संकेत दिन सक्छ।

हालसालै, बालेनले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा एक पोस्ट गरेका थिए, जुन केही समयपछि हटाइयो। यस सम्बन्धमा उनले सरकारकै हस्तक्षेपले आफ्नो स्टाटस हटाइएको संकेत गर्दै, दोषीलाई कारवाही गर्न माग गरेका थिए। उनले आक्रोशपूर्ण रूपमा भनेका छन्, "पोस्ट उडाउने हैन, दोषी समाऊ सरकार। म गलत हो भने मलाई समाऊ, हैन भने दोषी समाऊ।"

बालेन शाहले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र अन्य उच्च राजनीतिक नेताहरूको बारेमा पनि तीखा टिप्पणी गर्न थालेका छन्। उनले प्रधानमन्त्री ओलीको नामै लिएर राजनीतिक सुझबुझको अभावले देशमा समस्या निम्त्याउने टिप्पणी गरेका छन्। सामाजिक सञ्जालमा उनले लेखेका छन्, "प्रधानमन्त्री खडकप्रसाद ओलीज्यू, तपाईं आफ्ना कार्यकर्ताहरूलाई सामान्य ज्ञान दिएर राजनीतिमा लगाउनुहोला! यस्तै ज्ञानविहीन भएर देश चलाउने ठाउँमा पुग्दा तपाईंजस्तै अरूको इशारामा चल्ने हुनुपर्ला।"

तर, बालेनको क्रियाकलाप यतिमै सीमित छैन। उनले हालसालै राष्ट्रिय राजनीतिमा आफूलाई अगाडि बढाउने योजना बनाइरहेको चर्चा छ। बालेन शाहले काठमाडौंको सीमाना पार गरेर राष्ट्रिय राजनीतिमा आफ्नो प्रभाव विस्तार गर्न थालेपछि विभिन्न स्रोतहरूले दाबी गरेका छन् कि उनले चाँडै नै राजनीतिक दल स्थापना गर्ने घोषणा गर्न सक्नेछन्।

बालेनले हालसम्म एमाले सांसद र विभिन्न मन्त्रीहरूको मात्र होइन, नेपाली कांग्रेस र माओवादी केन्द्रका नेताहरूको पनि आलोचना गर्न सुरु गरेका छन्। यसले बालेनलाई एक स्वतन्त्र नेता मात्र नभई, राष्ट्रिय राजनीतिमा प्रवेश गर्ने आकांक्षीको रूपमा चित्रण गर्न थालेको छ।

उनका यी कदमहरूले काठमाडौं महानगरपालिकाको जिम्मेवारीलाई मात्र सीमित नराखी, राष्ट्रिय राजनीतिमा पनि हस्तक्षेप गर्ने प्रयास भएको देखिन्छ। काठमाडौंका मेयर बालेन शाहले आफ्नो सीमाना पार गर्दै राष्ट्रिय राजनीतिमा प्रवेश गर्न थालेपछि अब उनी चाँडै नै ठूलो राजनीतिक खेलाडीको रूपमा उदाउने सम्भावना देखिन्छ।

उनले आफ्नो राजनीतिक दल स्थापना गर्ने तयारी गरिरहेका खबरहरूले नेपाली राजनीतिक परिदृश्यलाई थप रोचक बनाउने संकेत गर्छ। बालेनको यस कदमले भविष्यमा नेपाली राजनीतिमा नयाँ तरंग ल्याउनेछ कि भन्ने चासो अहिले नै सुरु भएको छ।

बालेन्द्र शाह, जो काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर हुन्, नेपाली राजनीतिमा उदाएका एक नयाँ तर प्रभावशाली व्यक्तित्व हुन्। उनको व्यक्तित्व र करिश्मा कुनै दक्षिण भारतीय चलचित्रका नायकसँग तुलना गर्न सकिन्छ। अग्लो कद, आकर्षक अनुहार, र स्वभावमा गम्भीरता भएका बालेन्द्र शाहले काठमाडौंको विकासका लागि साहसी निर्णयहरू गरेका छन्। उनी युवाहरूका प्रेरणाका स्रोत बनेका छन् र नेपाली राजनीतिमा एउटा नयाँ अध्यायको सुरुवात गरिरहेका छन्। उनका निर्णय र उनको नेतृत्व शैलीले उनलाई विशिष्ट बनाएको छ, जुन उनलाई अन्य नेताहरूभन्दा अलग र अग्रगामी बनाउँछ।

---

काठमाडौं महानगरपालिकाका नगरप्रमुख बालेन शाहका केही प्रमुख राजनीतिक वक्तव्यहरू र गतिविधिहरूको सूची:

1. प्रधानमन्त्री केपी ओलीको आलोचना: बालेन शाहले पूर्वप्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको बिरूद्धमा खुलेर आवाज उठाउँदै आएका छन्। उनले ओलीलाई शक्ति प्रयोग गरेर राज्यका संरचनाहरूलाई हेरफेर गर्ने र ठूला काण्डहरू ढाकछोप गर्न राजनीतिक चालबाजी गर्ने आरोप लगाएका छन्। बालेनका सामाजिक सञ्जालका पोस्टहरू प्रायः ओलीलाई सीधा सम्बोधन गर्दै, शासनमा ध्यान दिन र सतही क्रियाकलापबाट जनतालाई भ्रममा नपार्न सुझाव दिन्छन्।

2. एमाले र अन्य दलहरूसँगको विवाद: काठमाडौं महानगरपालिकाले अवैध संरचनाहरू भत्काउन थालेपछि बालेनको नेकपा (एमाले) पार्टीसँग बारम्बार झगडा परेको छ। यसले गर्मागर्मी बहसहरू जन्माएको छ, जहाँ बालेनले एमालेलाई अतिक्रमणको बचाऊ गर्ने आरोप लगाएका छन् भने एमालेले बालेनको विधिलाई आलोचना गरेको छ।

3. फोहोर व्यवस्थापन पहलहरू: बालेनका महत्त्वपूर्ण पहलहरू मध्ये एक काठमाडौंको फोहोर व्यवस्थापन संकटलाई सम्बोधन गर्ने हो। उनले ल्यान्डफिल साइटहरूको प्रयोगमा आफ्नो कडा अडान र शहरमा फोहोर छुट्ट्याउने योजना लागू गर्न गरेका प्रयासहरूलाई लिएर चर्चा पाएका छन्। विरोधको बाबजुद, उनी यस एजेन्डामा प्रतिबद्ध रहेका छन्, जसले प्रशंसा र आलोचना दुवै पाएको छ।

4. Time100 Next मान्यता: बालेनको नेतृत्व र प्रभाव अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा पनि मान्यता प्राप्त भएको छ। सन् २०२३ मा उनी TIME100 Next सूचिमा समावेश भएका थिए, जसले विश्वभरका उदीयमान नेताहरूलाई मान्यता दिन्छ। यस मान्यताले काठमाडौंलाई रूपान्तरण गर्नमा उनको भूमिका र स्वतन्त्र उम्मेदवारहरूको समर्थनमा जनतालाई जुटाउनका लागि सामाजिक सञ्जालको प्रयोगलाई उजागर गरेको छ।

5. सीमान्तकृत समुदायहरूको पक्षमा वकालत: बालेनले सधैं सीमान्तकृत समुदायहरूको पक्षमा वकालत गर्दै आएका छन्, जसमा नदी किनारमा बसोबास गर्ने झुग्गी बासिन्दाहरू पनि समावेश छन्। उनले राजनीतिक नेताहरूलाई भोटका लागि यी समुदायहरूको शोषण गर्दै आएको भन्दै आलोचना गरेका छन्। उनको शहरी विकास दृष्टिकोणमा यी समुदायहरूलाई पुनर्स्थापित गर्ने र उचित रूपमा बसोबास गर्ने योजनाहरू समावेश छन्।

6. सार्वजनिक भिडन्तहरू: बालेनले विशेष गरी राजनीतिक व्यक्तिहरूसँग सार्वजनिक भिडन्तबाट कहिल्यै पछि हटेका छैनन्। उदाहरणका लागि, उनले एमालेकी प्रदेश सांसद रेखा शर्मालाई बाल शोषणको आरोप लगाउँदै तुरुन्तै पक्राउ गर्न माग गरेका थिए। यस प्रकारको स्पष्ट अडानले उनलाई स्थापित राजनीतिक शक्तिहरूसँग प्रत्यक्ष संघर्षमा ल्याएको छ।

यी बालेन शाहको राजनीतिक यात्राका केही झलकहरू हुन्। उनको दृष्टिकोण स्पष्टता, जवाफदेहिता, र सुधारको प्रतिबद्धताले विशेषता पाउँछ, जसले प्रायः उनलाई नेपालका परम्परागत राजनीतिक नेताहरूको विरोधमा राखेको छ।

बालेन्द्र शाह