चीनमा लिङ्ग असन्तुलन र छिटो बुढ्यौली भइरहेका जनसंख्याका कारण गरिब छिमेकी देशहरूबाट बेहुली तस्करीको समस्या झन् गम्भीर बनेको छ। यो समस्या केवल दक्षिणपूर्वी एशियाका देशहरूमा मात्र सीमित नरही नेपाल, पाकिस्तान, र बंगलादेशजस्ता दक्षिण एशियाली मुलुकसम्म फैलिएको छ। उत्तर कोरियाका महिलाहरू तस्करीका लागि प्रमुख निशाना बनाइँदै आइएको छ, जसलाई विवाह र यौन दासत्वमा धकेल्ने क्रम निरन्तर बढ्दैछ।

पछिल्ला दुई दशकदेखि म्यानमार, भियतनाम, र कम्बोडियाका महिलाहरू चिनियाँ तस्करहरूका लागि प्रमुख निशाना थिए। तर हाल नेपाल, पाकिस्तान, र उत्तर कोरियाबाट पनि बेहुली तस्करीको घटना द्रुतगतिमा बढेको छ। न्यूयोर्कस्थित मोडल इन्टरनेशनल मोबिलिटी कन्वेन्सनकी अनुसन्धानकर्ता विशालाक्षी अन्नामलाईका अनुसार, यस प्रकारका घटना पछिल्ला वर्षहरूमा तीव्र बनेका छन्।

ठगी गरेर वा जबर्जस्ती चिनियाँ पुरुषसँग विवाह गराइने, र पछि ती महिलाहरूलाई यौन दासत्वमा धकेलिने घटना २०१६ देखि तीव्र रूपमा बढेको हो। "तस्करहरूले महिलालाई रोजगारीको प्रलोभनमा चीन पुर्‍याउँछन् र त्यसपछि उनीहरूलाई बेचिदिन्छन्," अन्नामलाईले बताइन्। कोभिड महामारीका क्रममा त यस्ता घटनामा अझ तीव्रता आएको थियो।

२०२४ मा बंगलादेशकी एक महिलालाई उनकी छोरीलाई चिनियाँ पुरुषसँग विवाह गराउन बाध्य बनाइएको थियो। ती पुरुषले आफू मुस्लिम भएको र बंगलादेशमै बसोबास गर्ने दाबी गरेका थिए। विवाहपछि ती महिलालाई चीनको वेश्यालयमा पठाइएको पत्ता लाग्यो। पीडितकी आमाले पतिसहित विवाहमा संलग्न व्यक्तिहरूविरुद्ध उजुरी दिएकी छिन्। "तस्करहरूले हाम्रो कमजोर अवस्थाको फाइदा उठाउँदै मेरी छोरीलाई यौन शोषणका लागि चीन तस्करी गरे," उनले भनिन्।

नेपालमा पनि केही वर्षअघि पाँच नेपाली महिलालाई चीन तस्करी गर्न खोज्ने चार चिनियाँ नागरिक पक्राउ परेका थिए। पाकिस्तानमा भने चीन–पाकिस्तान आर्थिक करिडोर परियोजनाको कार्यान्वयनका क्रममा चिनियाँ नागरिकहरूको उपस्थितिले बेहुली तस्करीको समस्या झन् गहिरो बनाएको छ। केही वर्षअघि ६०० भन्दा बढी पाकिस्तानी युवतीहरू चिनियाँ पुरुषलाई बेचिएको पत्ता लागेको थियो। ती महिलाहरूलाई दुर्व्यवहार र जबर्जस्ती गर्भावस्थामा पारिएको थियो। तर पाकिस्तानी सरकारले चीनसँगको सम्बन्ध बिग्रिने डरले कारबाही गर्न अस्वीकार गरेको थियो।

उत्तर कोरियाबाट हजारौं महिलाहरूलाई विवाह र यौन दासत्वका लागि चीन तस्करी गरिन्छ। ली युम नामकी एक उत्तर कोरियाली महिला, जसले देश छोड्न खोजेकी थिइन्, दलालले उनलाई वेश्यालय सञ्चालकलाई बेचेको खुलासा भयो। "मलाई थाहा पाएपछि निकै अपमानित महसुस भयो," उनले भनिन्। "मैले रोएँ र छोड्न अनुरोध गरें, तर वेश्यालय सञ्चालकले मलाई किनेको पैसा तिर्नुपर्ने बतायो।"

अमेरिकी विदेश मन्त्रालयको २०२४ को "मानव तस्करीसम्बन्धी प्रतिवेदन" ले चीनले तस्करी नियन्त्रणका लागि पर्याप्त प्रयास नगरेको र दोषीमाथि कारबाही गर्न असफल भएको उल्लेख गरेको छ। "चीनले सातौं वर्षसम्म पनि तस्करीसम्बन्धी तथ्यांक सार्वजनिक गरेन, न त तस्करी पीडितको पहिचान गर्न सकेको छ," प्रतिवेदनमा भनिएको छ।

विशालाक्षी अन्नामलाईका अनुसार, चीनमा प्रशासनिक लापरवाही र भ्रष्टाचारका कारण तस्करी नियन्त्रणका प्रयास कमजोर भएका छन्। "चिनियाँ अधिकारीहरूले कतिपय अवस्थामा तस्करी पीडितका गुनासा वेवास्ता गर्ने, पीडितलाई जबर्जस्ती पतिसँग फर्काउने, र घुसको बदलामा अपराधीलाई जोगाउने गरेका छन्," उनले बताइन्।

बेइजिङको उदासीनता र गैरजिम्मेवारीले समस्या झन् विकराल बन्दै गएको भन्दै मानवअधिकारवादीहरूले चीनको आलोचना गरेका छन्। यो समस्या समाधानका लागि अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले तुरुन्त कदम चाल्नुपर्ने आवश्यकता देखिएको छ।