चीनमा लगानी निरन्तर घट्दै, आर्थिक आत्मविश्वास र विकास मोडेलमाथि गम्भीर प्रश्न
चीनको अर्थतन्त्रमा लगानीको प्रवाह लगातार कमजोर बन्दै गएको संकेत देखिएको छ। सन् २०२५ को अन्त्यतिर आइपुग्दा चीनमा घरेलु तथा विदेशी दुवै प्रकारका लगानी तेस्रो महिनासम्म लगातार घटेका छन्, जसलाई अर्थतन्त्रको गहिरिँदो सुस्तताको स्पष्ट सूचकका रूपमा हेरिएको छ। विगत दशकहरूमा तीव्र वृद्धिको प्रतीक मानिएको चिनियाँ अर्थतन्त्र अहिले संरचनागत दबाब र नीतिगत अनिश्चितताको चपेटामा परेको विश्लेषण गरिएको छ।
विशेषगरी निजी क्षेत्रको लगानीमा आएको गिरावट चिन्ताजनक मानिएको छ। रियल–इस्टेट क्षेत्रको दीर्घकालीन संकट, ऋणभारले थलिएका ठूला विकासकर्ता कम्पनीहरू र उपभोक्ता माग कमजोर रहनुले लगानीकर्ताको भरोसा घटाएको देखिन्छ। सरकारले विभिन्न प्रोत्साहन प्याकेज र नीतिगत हस्तक्षेपमार्फत बजारलाई सन्तुलनमा ल्याउने प्रयास गरे पनि अपेक्षित परिणाम नआएको टिप्पणी गरिएको छ।
विदेशी लगानीकर्ताहरूको दृष्टिकोण पनि क्रमशः नकारात्मक बन्दै गएको छ। भूराजनीतिक तनाव, प्रविधि क्षेत्रमा बढ्दो नियन्त्रण, डाटा र राष्ट्रिय सुरक्षासम्बन्धी कडा नियमहरूले बहुराष्ट्रिय कम्पनीहरूलाई चीनबाहिर वैकल्पिक बजार खोज्न प्रेरित गरेको विश्लेषकहरू बताउँछन्। दक्षिण–पूर्व एशिया, भारत र ल्याटिन अमेरिकातर्फ लगानी सर्ने क्रम बढ्नु चीनको दीर्घकालीन आर्थिक आकर्षण कमजोर हुँदै गएको संकेत मानिएको छ।
लगानी घट्नुको प्रत्यक्ष असर रोजगारी, औद्योगिक उत्पादन र क्षेत्रीय विकासमा पर्ने जोखिम पनि बढ्दै गएको छ। स्थानीय सरकारहरूको आम्दानी ठूलो हदसम्म भूमि बिक्री र पूर्वाधार परियोजनामा निर्भर रहेकाले लगानी सुस्त हुँदा वित्तीय दबाब थपिने सम्भावना देखिएको छ। यसले सामाजिक खर्च, रोजगारी सिर्जना र आर्थिक स्थायित्वमा दीर्घकालीन चुनौती निम्त्याउने चेतावनी दिइएको छ।
समग्रमा, चीनमा लगानी तेस्रो महिनासम्म लगातार घट्नु केवल अस्थायी उतारचढाव नभई आर्थिक मोडेलमा देखिएको गहिरो संरचनागत समस्याको संकेतका रूपमा हेरिएको छ। यदि निजी क्षेत्रको विश्वास पुनःस्थापना र नीतिगत स्पष्टता सुनिश्चित गर्न सकिएन भने चीनको आर्थिक पुनरुत्थान अपेक्षाभन्दा लामो समय लाग्न सक्ने निष्कर्ष निकालिएको छ।