अलास्कामा ट्रम्प–पुटिन ऐतिहासिक भेटवार्ता, युक्रेन युद्ध अन्त्यका लागि कूटनीतिक पहल
संयुक्त राज्य अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र रुसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनबिच आउँदो शुक्रबार (अगस्त १५) अमेरिकाको अलास्का राज्यमा ऐतिहासिक भेटवार्ता हुने भएको छ । बिबिसीका अनुसार, सन् २०२२ फेब्रुअरीमा सुरु भएको रुस–युक्रेन युद्ध अन्त्य गर्न मार्गप्रशस्त गर्ने उद्देश्यले यो शिखर बैठक तय गरिएको हो ।
राष्ट्रपति ट्रम्पले दोस्रो कार्यकाल सुरु गरेदेखि नै आफूले ‘२४ घण्टामै युद्ध सकाउने’ दाबी गर्दै शान्ति पहल जारी राख्नुभएको छ, तर अहिलेसम्मका वार्ता, टेलिफोन संवाद र कूटनीतिक भ्रमणहरूले ठोस नतिजा दिन सकेका छैनन् । ट्रम्पले आफ्नो सामाजिक सञ्जाल ट्रुथ सोसल मार्फत अलास्कामा हुने बैठकको घोषणा गर्नुभएको थियो, जुन कुरालाई क्रेमलिनले पनि पुष्टि गरेको छ ।
क्रेमलिनका अनुसार अलास्का ऐतिहासिक र भौगोलिक दुवै दृष्टिले ‘तार्किक र उपयुक्त’ स्थल हो । सन् १८६७ मा रुसले अलास्का अमेरिकालाई बेचेको थियो, र भौगोलिक रूपमा बेरिङ जलसन्धि मार्फत मात्र अलास्का र रसिया छुट्टिन्छन् ।
ट्रम्पले पुटिन र युक्रेनी राष्ट्रपति भ्लोदोमिर जेलेन्स्कीको सन्दर्भमा भन्नुभयो, “उनीहरूले मसँग भेट गर्न चाहन्छन् भने म हत्या रोक्नका लागि जुनसुकै प्रयास गर्न तयार छु ।” उहाँले युक्रेन-रुसबीच केही भूभाग साटासाटको सम्भावना औँल्याए पनि विस्तृत विवरण दिनुभएन ।
युक्रेनका राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले भने यो बैठकलाई त्रिपक्षीय बनाउन चाहना व्यक्त गर्दै पुटिनसँग प्रत्यक्ष भेट नै शान्तिको एक मात्र उपाय भएको बताउनुभएको छ । तर रुसी पक्षले युक्रेनसँगको प्रत्यक्ष वार्ता केवल वार्ताको अन्तिम चरणमा मात्र सम्भव हुने अडान दोहोर्याएको छ । जेलेन्स्कीले युद्धविरामका नाममा भूमिको सौदाबाजी नगर्ने स्पष्ट पार्दै संविधानको उल्लङ्घन नहुने जिकिर गर्नुभएको छ ।
यसबीच, पुटिनले चीन, भारत, बेलारुस, कजाकस्तान र उज्वेकिस्तानका राष्ट्रप्रमुखसँग टेलिफोन संवाद गरी युक्रेन युद्धबारे अमेरिकी पक्षसँग भएको कुराकानीबारे छलफल गर्नुभएको छ । मस्कोमा अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पका विशेष दूत स्टिभ विटकफसँग तीन घण्टा लामो बैठकपछि पुटिनले यी पाँचै देशका नेतासँग कुरा गर्नुभएको हो ।
चीनका राष्ट्रपति सी चिनफिङले रुस-अमेरिका बीचको निरन्तर संवादलाई युक्रेन संकटको राजनीतिक समाधानका लागि सकारात्मक संकेतका रूपमा लिएका छन् । चीनको सरकारी सञ्चारमाध्यम सिसिटिभीका अनुसार, सीले पुटिनसँगको कुराकानीमा “रुस र अमेरिकाबीचको सम्बन्ध सुधार हुनु सकारात्मक कुरा हो” भन्ने टिप्पणी गर्नुभएको छ ।
