सञ्चार तथा सूचना प्रविधिम मन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङले पाँच महिनाभित्र फाइवजी (५जी) सेवा सुरु गर्ने सरकारी प्रतिबद्धता सार्वजनिक गर्नुभयो। प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँग गरेको कार्य–सम्झौतामा ५जी उल्लेख भएकाले कार्यान्वयन अघि बढाइने भन्दै उहाँले प्रारम्भिक सेवा काठमाडौं उपत्यका र पोखरामा चलाइने स्पष्ट पार्नुभयो। प्रविधिमा धेरै देश अगाडि भइसकेकाले नेपाल ५जी सुरु गर्दा कतिपय मुलुक ६जीमा पुगेको हुने उहाँको भनाइ थियो। यी अभिव्यक्ति आइतबार तामाङ पत्रकार संघको ३१औँ प्रसारण दिवसका अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा आएको हो।

उहाँका अनुसार नेपाल टेलिभिजन र रेडियो नेपाललाई सरकारप्रति मात्र होइन, जनताप्रति जिम्मेवार बनाउने उद्देश्यले सार्वजनिक सेवा प्रसारण (PSB)को ढाँचामा सञ्चालन गरिएको छ। गोरखापत्र संस्थान र राष्ट्रिय समाचार समिति (रासस) का पुराना ऐन खारेज गरी नयाँ ऐन ल्याएर संरचनागत सुधार अघि बढाउने तयारीबारे पनि उहाँले जानकारी दिनुभयो। सरकारका प्रवक्ता समेत रहेका गुरुङले “मिडिया काउन्सिललाई स्वायत्त बनाउने दिशामा ध्यान दिएको” बताउँदै अध्यक्ष सरकारबाट नियुक्त भए पनि निर्णय प्रक्रियामा काउन्सिलले स्वायत्त रूपमा काम गर्ने दाबी गर्नुभयो।

समावेशीताका दृष्टिले संचार मन्त्रालयको संरचना सबैभन्दा समावेशी रहेको दाबी गर्दै उहाँले गोरखापत्रमा ४५ भाषाका पृष्ठ प्रकाशित हुने र रेडियो नेपालबाट २६ भाषामा समाचार बुलेटिन प्रशारण भइरहेको तथ्याङ्क प्रस्तुत गर्नुभयो। लामो समयदेखि उपेक्षित ठानिएको हुलाक सेवा र कारागार प्रणाली पुनःसंरचनाका प्रयासबारे पनि उहाँले उल्लेख गर्नुभयो। साइबर अपराध घटनामा वृद्धि भएकाले साइबर सुरक्षा विधेयक संसदमा छलफलमा रहेको र सामाजिक सञ्जालसमेत जिम्मेवार बनाउने गरी कानुनी प्रावधान ल्याइने सूचना दिनुभयो। सुरक्षा मुद्रणसम्बन्धी काम व्यवस्थित गरी आगामी वर्षदेखि पासपोर्ट, चालक अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) लगायतका दस्तावेज नेपालमै छाप्ने योजना रहेको पनि गुरुङको दाबी थियो।

कार्यक्रममा बागमती प्रदेशका खानेपानी, सिँचाइ र उर्जा मन्त्री कृष्णकुमार तामाङले सरकारी सञ्चारमाध्यमले मातृभाषा पत्रकारितालाई प्राथमिकता दिनु सकारात्मक भएको बताउँदै निजी मिडियालाई समेत मातृभाषा सामग्री प्रवर्द्धनमा जोड दिन आग्रह गर्नुभयो। तामाङ पत्रकार संघका अध्यक्ष नेत्र तामाङको सभापतित्व रहेको कार्यक्रममा नेपाल तामाङ घेदुङका अध्यक्ष मोहनकुमार गोले, आदिवासी जनजाति पत्रकार महासंघ (फोनिज) का अध्यक्ष लक्की चौधरी, प्रेस चौतारी नेपालका महासचिव हिरामान लामा, नेपाल प्रेस युनियनका सचिव लालकुमार मोक्तान, प्रेस सेन्टरका उपमहासचिव बुद्ध लोप्चन, संघका सल्लाहकार प्रतीक तामाङ, सम्मानित व्यक्तित्व टीकाराम तामाङ र संघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष तीर्थमान वललगायतले आफ्ना धारणा राख्नुभयो।

सोही अवसरमा मन्त्री गुरुङले पत्रकार टीकाराम तामाङ (नुवाकोट) र मालती मोक्तान ‘मानवी’ (धनकुटा) लाई तामाङ पत्रकार अवार्डबाट सम्मान गर्नुभयो। पुरस्कारमा रु १०,१०० नगद र सम्मानपत्र रहेको संघले जानकारी गरायो। रेडियो नेपालबाट तामाङ भाषामा समाचार प्रसारण सुरु भएको २०५१ भदौ १ को सम्झनामा तामाङ समुदायले हरेक वर्ष यो दिवस मनाउँदै आएको छ।

५जी का लागि तोकिएको समयसीमा सार्वजनिक गर्दा आवश्यक प्राविधिक, वित्तीय र नियामक कार्ययोजना विस्तृत रूपमा सार्वजनिक गरिएको छैन; तथापि सार्वजनिक सेवा प्रसारणको सुधार, मातृभाषा सामग्रीको विस्तार र साइबर सुरक्षासम्बन्धी कानुनी तयारीसँगै ५जी कार्यान्वयनले कति छिटो मूर्त रूप लिन्छ भन्ने अबको केही महिनाले देखाउनेछ।