भारतका अतिरिक्त सचिव मुनु महावर काठमाडौंमा सक्रिय कूटनीतिक भेटघाट: आगामी निर्बाचनअघि नेपाल–भारत सहकार्य ‘गहिरिँदै’
नेपाल आज – समाचार

आगामी केही महिनामै नेपालमा आमनिर्वाचन नजिकिँदै गर्दा भारतीय विदेश मन्त्रालयका अतिरिक्त सचिव (उत्तर) मुनु महावर नेपाल आएका छन्। नेपाल मामिलामा दीर्घ अनुभव राख्ने, भारतभित्र नै ‘नेपाल विशेषज्ञ’ मानिने महावरको यो भेटलाई कूटनीतिक वृत्तले विशेष अर्थका साथ हेरिरहेको छ।

महावरले नेपाल आगमनको दोस्रो दिन लुम्बिनीमा आयोजित भव्य भारत–नेपाल सांस्कृतिक महोत्सवमा सहभागिता जनाए; त्यसपछि उनले काठमाडौंमा उच्चस्तरीय राजनीतिक–प्रशासनिक नेतृत्वसँग क्रमिक शिष्टाचार भेटघाट गरे।

प्रधानमन्त्रीदेखि गृह सचिवसम्म: महावरको व्यापक कूटनीतिक बैठक श्रृंखला

अतिरिक्त सचिव महावरले निम्न व्यक्तिहरूसँग शिष्टाचार भेट गरे:

१) प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की

महावरले प्रधानमन्त्री कार्कीसँग भारत–नेपाल साझेदारीको प्रगति र आगामी क्षेत्रीय सहयोगका सम्भावनाबारे छलफल गरे।

२) अर्थ तथा संघीय मामिला मन्त्री रामेश्वर खनाल

दुबै सरकारबीच आर्थिक सहकार्य, बजेट–सन्तुलन, भन्सार, र लगानी वातावरणबारे छलफल भएको बताइएको छ।

३) ऊर्जा, जलस्रोत, सिँचाइ, शहरी विकास तथा भौतिक पूर्वाधार–यातायात मन्त्री कुलमान घिसिङ

जलविद्युत्, प्रसारण लाइन, सीमा–पार विद्युत् व्यापार, र पूर्वाधार परियोजनामा भारतीय सहयोग प्रमुख एजेन्डा रह्यो।

४) गृहमन्त्री ओमप्रकाश अर्याल

सीमापार सुरक्षा, आपराधिक गतिविधि नियन्त्रण, र सुरक्षा संयन्त्र अन्तर्क्रियाबारे छलफल भयो।

५) उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति; कानून, न्याय तथा संसदीय मामिला; तथा भूमि व्यवस्थापन, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्री अनिल कुमार सिन्हा

व्यापारिक पहुँच, भारतीय लगानी, औद्योगिक सहकार्य र कानुनी वातावरण सुधारबारे कुराकानी भयो।

६) सूचना तथा सञ्चार प्रविधि मन्त्री जगदीश खरेल

डिजिटल सहकार्य, साइबर सुरक्षा, प्रसारण प्रविधि, र क्रस–बोर्डर सञ्चार नियमनबारे विषय उठेको बताइन्छ।

७) परराष्ट्र सचिव अमृतबहादुर राय

द्विपक्षीय कूटनीति, आगामी उच्चस्तरीय भ्रमण, र दीर्घकालीन साझेदारी संरचना बैठकको केन्द्रबिन्दु रह्यो।

---

नेपाल–भारत सहकार्य ‘स्थिर र सकारात्मक’ हुने संकेत

भारतको विदेश मन्त्रालय (MEA) तथा नेपालका सम्बन्धित मन्त्रालयहरूले संयुक्त रूपमा जारी गरेको सारले यस पटकको कूटनीतिक आवागमनलाई *‘स्थिर प्रगति र विस्तारित सहकार्य’*को संकेतका रूपमा व्याख्या गरेका छन्।
दुवै देशले आगामी महिनाहरूमा—

ऊर्जा व्यापार

पूर्वाधार निर्माण

व्यापारिक मार्ग सुगमीकरण

सांस्कृतिक तथा जनस्तर आदानप्रदान

सुरक्षा सहयोग

जस्ता क्षेत्रहरूलाई प्राथमिकता दिने बताइएको छ।

---

निर्वाचन नजिकिँदै: महावरको सक्रियता कूटनीतिक सन्देश?

विशेषज्ञहरू भन्छन्—नेपालमा राजनीतिक संक्रमण, जेन–जी आन्दोलनपछिको संवेदनशील वातावरण, र आगामी निर्वाचनबीच भारतले नेपाल–भारत सम्बन्धलाई सन्तुलित, स्थिर र पूर्वाधार–केन्द्रित बनाएर लैजाने रणनीति अपनाएको देखिन्छ।

महावरजस्तो नेपाल–बारे गहिरो ज्ञान राख्ने अधिकारीलाई सक्रिए रूपमा पठाइनु स्वयंमा एउटा सन्देशपूर्ण कूटनीतिक संकेत मानिन्छ

नेपाल–भारत सहकार्य