नेपालको प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको जीवन र राजनीतिक यात्रा
नेकपा एमालेका अध्यक्ष खड्गप्रसाद (केपी) ओली चौथो पटक नेपालका प्रधानमन्त्री नियुक्त भएका छन्। नेपाली कांग्रेससहितका दलहरूको समर्थनमा दुई दिनअघि नै बहुमत दाबीसहित हस्ताक्षर बुझाएका ओलीलाई आइतवार साँझ राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले नेपालको संविधानको धारा ७६ (२) अनुसार प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त गरेको राष्ट्रपति कार्यालयले एक विज्ञप्तिमार्फत जनाएको छ। शपथ ग्रहण समारोह सोमवार बिहान ११ बजेका लागि तोकिएको छ।
खड्गप्रसाद शर्मा ओली, सामान्यतया केपी ओलीका नामले चिनिने, नेपालका राजनीतिज्ञ र नेकपा (एमाले)का अध्यक्ष हुन्। उनले विभिन्न समयमा नेपालको गृहमन्त्री, उपप्रधानमन्त्री, र परराष्ट्रमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालेका छन्। ओली २०४८ र २०५९ सालमा झापा क्षेत्रबाट प्रतिनिधि सभा सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए। २०७२ सालमा नेपालको ३८औँ प्रधानमन्त्री बनेका ओलीले भारतीय नाकाबन्दीको सामना गर्दै चीनसँग व्यापारिक सम्बन्ध विस्तार गरेका थिए। ओलीको पहिलो प्रधानमन्त्रीकाल विवादास्पद भए पनि उनले चीनसँगको सम्बन्ध मजबुत बनाए।
पारिवारिक र शैक्षिक पृष्ठभूमि
तेह्रथुम जिल्लामा जन्मिएका ओलीले झापामा प्रारम्भिक शिक्षा लिएका थिए। उनले एसएलसी झापाको आदर्श माध्यमिक विद्यालयबाट उत्तीर्ण गरे। हाल उनी भक्तपुरको बालकोटमा बसोबास गर्छन्।
राजनीतिक यात्रा
२०२२ सालमा कम्युनिष्ट राजनीतिमा प्रवेश गरेका ओलीले २०२६ सालमा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको सदस्यता लिए। झापा आन्दोलनका प्रमुख मध्ये एक ओलीले पञ्चायती व्यवस्थाविरुद्ध संघर्ष गर्दा १४ वर्ष जेल जीवन बिताए। २०४४ सालमा जेलमुक्त भएपछि उनी नेकपा (एमाले)को केन्द्रीय समिति सदस्य बने।
प्रधानमन्त्रीको भूमिका
ओली २०७२ सालमा पहिलो पटक प्रधानमन्त्री बने। भारतले लगाएको नाकाबन्दीको समयमा उनले चीनसँग पारवहन सन्धि गरी नेपालको व्यापारिक स्वतन्त्रता सुनिश्चित गरे। दोस्रो पटक प्रधानमन्त्री हुँदा ओलीले विवादास्पद क्षेत्रमा नयाँ नक्सा जारी गरी भारतसँगको सम्बन्धमा कूटनीतिक चुनौती सामना गरे। २०७७ सालमा प्रतिनिधि सभा विघटन गर्दा सर्वोच्च अदालतले असंवैधानिक ठहर गरेपछि ओलीलाई पदबाट हट्नुपरेको थियो।
तेस्रो पटक प्रधानमन्त्री
२०७८ सालमा तेस्रो पटक प्रधानमन्त्री बनेका ओलीलाई पुन: संसद विघटन गर्नुपरेको थियो। अन्ततः सर्वोच्च अदालतले उनको निर्णय बदर गरी शेरबहादुर देउवालाई प्रधानमन्त्री बनाउन आदेश दियो।
निष्कर्ष
ओलीको राजनीतिक यात्रा संघर्ष, विवाद, र महत्वपूर्ण निर्णयहरूले भरिएको छ। नेपालमा उनी एक प्रभावशाली नेता मानिन्छन् जसले चुनौतीहरूलाई अवसरमा बदल्न सधैं तत्पर रहेका छन्।
