बंगलादेशले उग्र इस्लामिक प्रभावहरूको पुनरुत्थानसँग जुधिरहेको छ, जसले देशको धर्मनिरपेक्ष बनावटलाई गम्भीर परीक्षामा पारेको छ। विवादास्पद इस्लामिक टेलिभिजन च्यानल पिस टिभी बांग्लाको सम्भावित पुनरागमनले देशभर व्यापक चिन्ता सिर्जना गरेको छ। हाल मलेसियामा निर्वासनमा रहेका भारतीय इस्लामिक विद्वान डा. जाकिर नाइकले हालै बंगलादेशमा च्यानल पुनः प्रसारण गर्ने प्रयास भइरहेको घोषणा गरेपछि बंगलादेशमा उग्रवादको डर पुनः बलियो भएको छ।

पिस टिभी बांग्लालाई पहिले सन् २०१६ जुलाईमा ढाकाको होली आर्टिसन बेकरीमा भएको हमलापछि बंगलादेशमा प्रतिबन्धित गरिएको थियो। यस घटनाले देशलाई हल्लाएको थियो। हमलाकर्तामध्ये एकजनाले डा. नाइकको शिक्षाबाट प्रेरित भएको आरोप लगाइएको थियो, जसले च्यानलको प्रसारण अनुमति निलम्बन गरायो। यी चिन्ताहरूको बाबजुद, डा. नाइकले पिस टिभी विश्वभरि विभिन्न भाषाहरूमा प्रसारण भइरहेको बताएका छन् र बंगलादेशी प्रसारणमा फिर्ता हुन आशावादी छन्, जुन अन्तरिम सरकारको अनुमतिमा निर्भर छ।

यो विकास बंगलादेशको राजनीतिक परिदृश्यमा महत्त्वपूर्ण परिवर्तनहरू भइरहेका बेला आएको छ। जमात-ए-इस्लामी बंगलादेश, एक विवादास्पद अतीत भएको इस्लामिक राजनीतिक पार्टी, नेतृत्व परिवर्तन गरिरहेको छ, जसले यसको भविष्यको दिशामा असर गर्न सक्छ। सन् १९४१ मा स्थापित जमात-ए-इस्लामीले लामो समयदेखि इस्लामिक राज्यको पक्षमा वकालत गर्दै आएको छ, आलोचकहरू भन्छन् कि यसले प्राय: समाजका उग्रवादी तत्वहरूसँग मिल्ने प्रयास गरेको छ। पार्टीको ऐतिहासिक प्रभाव, विशेष गरी यसको गठबन्धन सरकारमा रहँदा, यसले शिक्षा, युवाहरूको मन परिवर्तन र चरमपन्थी समूहहरूसँगको सम्बन्धको माध्यमबाट आफ्नो पहुँच विस्तार गर्न अनुमति दियो।

पिस टिभी बांग्लाको पुनरागमन र जमात-ए-इस्लामीको चलिरहेको प्रभावले बंगलादेशमा उग्र इस्लामिक समूहहरूको व्यापक चिन्तालाई उजागर गर्दछ। हरकत-उल-जिहाद (एचयूजेआई-बी), जमात-उल-मुजाहिदीन बंगलादेश (जेएमबी) र हिज्ब-उत-तहरीर जस्ता संगठनहरूले हिंसात्मक आक्रमण र सूक्ष्म रूपमा प्रभावित गर्ने प्रयासहरूको माध्यमबाट चरमपन्थ फैलाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन्। यी समूहहरूले शैक्षिक संस्थाहरू, सामाजिक सञ्जाल र सरकारी तहसम्म पनि आफ्नो प्रभाव पार्दै बंगलादेशमा चरमपन्थविरुद्धको संघर्षमा गहिरो प्रभाव पारेका छन्।

उग्र इस्लामको बढ्दो प्रभावले बंगलादेशको धार्मिक अल्पसंख्यकहरू, विशेष गरी हिन्दू समुदायमा गम्भीर असर पारेको छ, जसको जनसंख्या उल्लेखनीय रूपमा घटेको छ। धार्मिक अल्पसंख्यकहरू विरुद्ध हिंसाको घटनाहरू बढिरहेका छन्, जुन प्राय: चरमपन्थी तत्वहरूद्वारा फैलाइएका गलत जानकारीहरूबाट प्रेरित हुन्छ।

मोहम्मद युनुसको नेतृत्वमा रहेको अन्तरिम सरकारले पिस टिभी बांग्लाको सम्भावित पुनरागमनबारे महत्त्वपूर्ण निर्णय गर्नुपर्नेछ। अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रता र राष्ट्रिय सुरक्षाको सन्तुलन राख्नु गाह्रो काम हो, विशेष गरी वर्तमान प्रशासनभित्रका उग्रवादी तत्वहरूका कारण। बंगलादेशले धर्मनिरपेक्षता र बहुलतामा आफ्नो प्रतिबद्धतालाई कायम राख्ने प्रयास गर्ने क्रममा आगामी महिना महत्त्वपूर्ण हुनेछन्। अहिले गरिएका निर्णयहरूले बंगलादेश मात्र होइन, सम्पूर्ण दक्षिण एसियाली क्षेत्रको स्थिरता र सुरक्षामा पनि महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्नेछन्।