दिल्ली प्रहरीको स्पेसल सेलले भारतीय सुरक्षा निकाय र नेपाल प्रहरीको सहकार्यमा वर्षौँदेखि फरार रहेका अवैध हतियार आपूर्तिकर्ता शेख सलिम उर्फ ‘सलीम पिस्टल’लाई नेपालमा पक्राउ गरेको भारतीय सञ्चारमाध्यमले शनिबार पुष्टि गरेका छन्। एनडीटीभी, इकनोमिक टाइम्स र रेडिफका अनुसार संयुक्त अपरेसनमा सलिमलाई ट्रयाक गरेर नियन्त्रणमा लिइएको हो। साउन २५ गते (अगस्त ९, २०२५) सार्वजनिक भएका प्रतिवेदनहरूमा सलिम भारतका शीर्ष अपराधी समूहहरूलाई अत्याधुनिक हतियार आपूर्ति गर्ने जालोको मुख्य घेरा मानिएको उल्लेख छ।

भारतीय अधिकारीहरूको दाबीअनुसार सलिम पाकिस्तानबाट भारततर्फ हतियार तस्करी गर्थे र उनीबारे इन्टर–सर्भिस इन्टेलिजेन्स (आईएसआई) तथा ‘डी कम्पनी’सँग सम्बन्ध रहेको प्रमाण अनुसन्धानमा फेला परेको बताइएको छ। यी दाबीहरू अधिकारी उद्धृत समाचारहरूमा रहेका छन्, स्वतन्त्र रूपमा सबै विवरण सार्वजनिक गरिएको छैन।

इण्डिया टुडेका अनुसार सलिम २०१८ यता फरार थिए र सो वर्षै दिल्ली प्रहरीले एक पटक पक्राउ गरे पनि पछि जमानतपछि विदेश भागेका थिए। हालैको सूचनाका आधारमा नेपालमा लुकेको थाहा पाई सुरक्षा निकायले समन्वयपूर्वक पक्राउ गरियो। उक्त माध्यमले सलिम ‘जिगाना’ ब्रान्डका टर्कीस निर्मित पिस्टललाई भारतका गिरोहबीच लोकप्रिय बनाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको उल्लेख गर्छ। यी सबै विवरणहरू अनुसन्धान अधिकारीहरूलाई उद्धृत गर्दै प्रकाशित भएका हुन्।

जिगाना पिस्टलबारे २०२३ का पुराना प्रतिवेदनहरूले पनि यो प्रकारका पिस्टल भारतीय बजारमा अवैध रूपमा ६–७ लाख रुपैयाँ भारतीय मुद्रा बराबरमा किनबेच हुने गरेको बताउँछन्—प्राइस र प्रवाह मार्ग स्थान र समय अनुसार फेरिन सक्छन्। यस केससँग प्रत्यक्ष रूपमा प्रहरीले आधिकारिक मूल्य खुलाएका छैनन्।

सलिमको नाम पञ्जाबी गायक सिद्धू मूसेवाला हत्या काण्डको छानबिनमा समेत ‘देखिएको’ वा ‘जोडिएको’ भन्दै विभिन्न माध्यमहरूले लेखेका छन्। यो आरोप/सम्बन्धबारे अदालतको अन्तिम निर्णय भइसकेको छैन; यी सबै उल्लेखहरू प्रहरी स्रोत र अधिकारी उद्धरणमा आधारित छन्। त्यसैगरी, लरेन्स बिश्नोई र हासिम बाबा समूहलाई उनले हतियार आपूर्ति गरेको भन्ने दाबी पनि यस्तै उद्धरणमा आधारित छ।

यस कार्यविधि र गिरफ्तारीको स्थान–समयबारे प्रकाशित समाचारबीच ठूलो विरोधाभास देखिँदैन; सबैले साउन २५ (अगस्त ९) मा नेपालमै संयुक्त अपरेसनबाट पक्राउ भएको जनाएका छन्। यद्यपि ‘कुन ठाउँ/कुन निकायले प्रत्यक्ष पक्र्यो’ भन्ने क्रेडिट विवरणमा शब्दयोजना फरक–फरक प्रयोग भएको देखिन्छ—कसैले ‘दिल्ली पुलिस स्पेसल सेल र भारतीय सुरक्षा एजेन्सीले नेपाल प्रहरीको सहकार्यमा’ भनेका छन् भने कसैले ‘भारतीय–नेपाली निकायको संयुक्त अपरेसन’ मात्र उल्लेख गरेका छन्। नवीनतम र प्रतिष्ठित माध्यमका प्रतिवेदनहरूलाई प्राथमिकता दिइएको छ।

पृष्ठभूमिमा, भारतमा पछिल्ला वर्षहरूमा जिगाना पिस्टल आपूर्तिबारे धेरैपटक प्रहरी अनुसन्धान चलेका छन्। २०२३ अप्रिलमा प्रयागराजमा अतीक अहमद र अशरफको हत्या काण्डमा पनि जिगाना एफ प्रयोग भएको तथ्य भारतीय मिडियामा आएको थियो—यो केस सन्दर्भले जिगानाको अवैध बजार लोकप्रियता र आपूर्ति सञ्जालको जोखिमलाई ठूला शहरहरूमा उजागर गर्छ।

संक्षिप्त घटनाक्रम: २०१८ मा दिल्ली प्रहरीले सलिमलाई समाते पनि पछि उनी फरार भए; बीचको अवधिमा पाकिस्तानबाट भारततर्फ sophisticated हतियार तस्करी/आपूर्ति सञ्जाल चलाएको दाबी प्रहरी स्रोतले गर्दै आएको थियो; साउन २५, २०८२ (अगस्त ९, २०२५) मा भारतीय र नेपाली निकायको संयुक्त अपरेसनमार्फत नेपालमै पक्राउ भएको तथ्य बहुविध मिडियामा एकैदिन पुष्टि भइसकेको छ।

हाल सलिमलाई आईएसआई र ‘डी कम्पनी’सँगका सम्भावित कडियाँ, जिगाना पिस्टलसहित अन्य हतियार आपूर्ति मार्ग (हवाई/स्थल, सीमा नाकाहरू, तस्करीका च्यानल) र दिल्ली–एनसीआरमा भएका उच्च–प्रोफाइल अपराधमाथिको प्रभावबारे अनुसन्धान गरिँदैछ भनेर अधिकारी उद्धृत दाबीहरू आएका छन्। ती विवरणहरू आधिकारिक चार्जसिट र अन्तरदेशीय कानुनी समन्वय अगाडि बढेपछि मात्र औपचारिक हुनेछन्।

सीमापार सुरक्षा सहयोगको यो उदाहरणले भारत–नेपाल दुवैका लागि अवैध हतियार नियन्त्रणमा संयोजन थप कडा बनाउने संकेत गर्छ; अब अनुसन्धानले सञ्जालका बाँकी कडी, फाइनान्सिङ र आपूर्ति मार्ग कहाँ भाँचिन्छ भन्ने खोल्दा यो गिरफ्तारीको वास्तविक प्रभाव मापन हुनेछ।

---

सम्पादकीय टिप्पणी: यस समाचारमा प्रयोग गरिएका तस्वीरहरू केवल प्रतिनिधित्वका लागि हुन् । यी वास्तविक घटना वा व्यक्तिहरूको प्रत्यक्ष चित्रण होइनन् ।