ताइवानको वरिपरि चीनले तीव्र सैन्य गतिविधि बढाएसँगै पूर्वी एसियाको रणनीतिक सन्तुलन हल्लिन थालेको छ। Eurasia Review मा प्रकाशित रिपोर्टका अनुसार, चीनको दबाबले न केवल ताइवानको सुरक्षालाई चुनौती दिएको छ, तर जापान, दक्षिण कोरिया र फिलिपिन्ससम्म यसको प्रभाव फैलिएको छ — जसले क्षेत्रीय ‘डोमिनो प्रभाव’ जन्माइरहेको छ।

रिपोर्टमा भनिएको छ कि चीनले आफ्नो नौसेना र वायुसेना प्रयोग गरी ताइवान वरिपरि लगभग दैनिक स्तरमा सैन्य अभ्यास गरिरहेको छ। यसले अमेरिकी नेतृत्वमा बनेका गठबन्धनहरू, विशेषगरी AUKUS र QUAD, लाई थप सक्रिय बनाएको छ। अमेरिकाले पनि हालै प्रशान्त क्षेत्रमा आफ्नो उपस्थिती बढाएको छ, जसले पूर्वी एसियामा नयाँ शीतयुद्धको वातावरण सिर्जना गरिरहेको संकेत देखाउँछ।

विश्लेषकहरूका अनुसार, चीनको रणनीति केवल ताइवान पुनःएकीकरणसम्म सीमित छैन। यो पूर्वी एसियामा आफ्नो ‘सुरक्षा परिधि’ विस्तार गर्ने दीर्घकालीन योजनाको हिस्सा हो। यसले न केवल सैन्य दबाब, तर व्यापार, प्रविधि र आपूर्ति शृंखला नियन्त्रणका माध्यमबाट पनि प्रभुत्व जमाउने प्रयास गरिरहेको छ।

ताइवानमा हालै सम्पन्न भएको स्थानीय चुनावमा चीनको हस्थक्षेप र साइबर आक्रमणका घटनाहरूले पनि राजनीतिक अस्थिरता बढाएको देखिन्छ। रिपोर्टमा उल्लेख छ कि चीनले “आर्थिक निर्भरता” र “सूचना नियन्त्रण” लाई आफ्नो प्रमुख हतियारको रूपमा प्रयोग गर्दैछ — जसको प्रभाव दक्षिणपूर्वी एशियाली राष्ट्रहरूमा समेत फैलिएको छ।

जापानले यसबीच आफ्नो रक्षा बजेट इतिहासकै उच्च स्तरमा पुर्‍याएको छ, जबकि फिलिपिन्सले पनि अमेरिकासँग नयाँ रक्षा सम्झौता विस्तार गरेको छ। यी सबै कदमहरूले चीनको क्षेत्रीय महत्वाकांक्षालाई नियन्त्रण गर्ने साझा प्रयासको संकेत दिन्छन्।

विश्लेषकहरूले चेतावनी दिएका छन् कि यदि कूटनीतिक संयम कायम नभए, पूर्वी एसियामा सानो गल्तीले ठूलो सैन्य झडप निम्त्याउन सक्छ। ताइवान नाकाबन्दी, साइबर युद्ध, र समुद्री मार्गमा आक्रामक गतिविधिले अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार र ऊर्जा आपूर्तिलाई गम्भीर असर पार्ने सम्भावना बढेको छ।