चीनमा पछिल्ला दश दिनभित्र तीन अलग-अलग विषाक्तता (poisoning) घटनाहरू सार्वजनिक भएका छन्, जसले देशको खाद्य सुरक्षा प्रणालीप्रति गम्भीर प्रश्न उठाएको छ। The Hong Kong Post मा प्रकाशित रिपोर्टका अनुसार, यी सबै घटनाहरू आकस्मिक होइनन्, बरु नियोजित असफलता र बेवास्ताको परिणाम हुन्।

सबैभन्दा पहिलो घटना हुनान प्रान्तमा भएको थियो, जहाँ विद्यालयका विद्यार्थीहरूले खाएको खानेकुरामा विषको अंश भेटिएको थियो। केही दिनमै सिचुवान र हेबेई प्रान्तमा पनि समान प्रकृतिका घटनाहरू दोहोरिए। तीनै घटनामा सयौँ मानिस बिरामी परे र केहीको मृत्यु समेत भएको पुष्टि भएको छ।

चिनियाँ सरकारले घटनाहरूको “गहिरो छानबिन” गरिने दाबी गरे पनि, रिपोर्टले देखाउँछ कि खाद्य उत्पादन र आपूर्ति सञ्जालमा भ्रष्टाचार, निरीक्षणको कमी, र ठेक्का प्रक्रियामा हुने मिलेमतो यस्ता घटनाका मूल कारण हुन्। धेरैजसो ठेकेदारहरू राजनीतिक पहुँचका कारण सजायबाट जोगिँदै आएका छन्।

विश्लेषकहरूका अनुसार, यी विषाक्तता घटनाहरू चीनको “गुणस्तरीय नियन्त्रण” प्रणालीको विफलता मात्रै होइन, त्यसको गहिरो राजनीतिक पक्ष पनि छ। राज्यका स्थानीय निकायहरूले उत्पादन कम्पनीहरूबाट लिएको आर्थिक लाभका कारण नियन्त्रण संयन्त्रलाई कमजोर बनाएका छन्। त्यसैले सरकारले नियमित परीक्षण र सार्वजनिक पारदर्शिताको सट्टा घटनालाई दबाउने रणनीति अपनाएको छ।

चीनमा यस्ता घटनाहरू नयाँ होइनन्। विगत दशकमा पनि दूषित दूध, विषालु बच्चा खाना र औषधि स्क्यान्डलले देशलाई हल्लाएको थियो। तर त्यसपछि पनि ठूला सुधार हुन नसक्नुले नागरिकहरूको जीवन जोखिममा परेको छ।

रिपोर्टले लेखेको छ कि यी खाद्य विषाक्तता घटनाहरू केवल स्वास्थ्यमात्र होइन, जनविश्वासको संकट पनि हुन्। मानिसहरू सरकारप्रति विश्वास गुमाउँदैछन्, किनभने पारदर्शिता र जिम्मेवारीको अभावले हरेक त्रासदीपछि पनि दोषीहरू सजायबाट उम्किने गरेको छ।

यस्तो अवस्थामा अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा चीनका खाद्य निर्यातमाथि पनि प्रश्न उठ्न थालेका छन्। धेरै देशहरूले आयातमा अस्थायी रोक लगाउने वा गुणस्तर परीक्षण कडाइ गर्ने तयारी गरिरहेका छन्।