अमेरिकामा तीव्र रूपमा बढिरहेको मेथाम्फेटामिन संकटको जड चीनबाट निर्यात हुने रासायनिक पदार्थ भएको दाबी गर्दै अमेरिकी अधिकारीहरूले बीजिङलाई कडा आरोप लगाएका छन्। वाशिंगटन पोस्टले सार्वजनिक गरेको विस्तृत रिपोर्टले चीन–अमेरिका सम्बन्धमा नयाँ तनाव थपिएको छ, जसले विश्वभर सुरक्षा एजेन्सीहरूलाई चिन्तित बनाएको छ।

रिपोर्टका अनुसार, चीनका सयौँ कम्पनीहरूले मेथ उत्पादनमा प्रयोग हुने प्रिकर्सर केमिकल अमेरिका हुँदै मेक्सिको र अन्य तस्करी मार्गमा पुग्ने गरी निर्यात गरिरहेका छन्। अमेरिकी फेडरल एजेन्सीहरूका अनुसार, यी रासायनिक पदार्थहरू बिना मेथ उत्पादन असम्भव छ—र चीनबाट हुने निर्यातको मात्रा चिन्ताजनक रूपमा बढिरहेको छ।

अमेरिकी अधिकारीहरूले चीनले पर्याप्त नियमन नगरेको, निर्यात कम्पनीहरूको छानबिन कठोर नगरेको र अंतर्राष्ट्रिय नार्कोटिक नियन्त्रण प्रयासमा ‘इच्छाशक्ति अभाव’ देखाएको आरोप लगाएका छन्।
विश्लेषकहरूको भनाइ छ—“यो केवल ड्रग्सको मुद्दा होइन, यो जिओपोलिटिकल संघर्षको नयाँ मोर्चा हो।”

चीनले भने सबै आरोप “राजनीतिक प्रेरित र तथ्यहीन” भन्दै खारेज गरेको छ। बीजिङको दाबी छ कि उनीहरूले अवैध ड्रग्सविरुद्ध कडा कारबाही गरिरहेका छन् र अमेरिकाले आफ्नो आन्तरिक समस्या चीनमाथि थोपर्न खोजेको हो।

अमेरिकामा मेथ ओभरडोजका कारण हरेक वर्ष हजारौँको ज्यान जाने क्रम बढ्दो छ। धेरै स्वास्थ्य विशेषज्ञहरूले चेतावनी दिँदै आएका छन् कि यदि चीन–अमेरिका बीच रासायनिक नियमनबारे सहमति भएन भने मेथ संकट नियन्त्रणभन्दा बाहिर जान सक्छ।

यसले दक्षिण एसियाली क्षेत्र, नेपालसहित, पनि अप्रत्यक्ष असर पार्न सक्छ।

• चीनबाट हुने केमिकल आपूर्ति विश्वभर फैलने हुँदा तस्करी मार्गहरू विविध बन्ने,
• अन्तर्राष्ट्रिय ड्रग्स नेटवर्क दक्षिण–एशिया हुँदै विस्तारिने,
• र क्षेत्रीय सुरक्षा एजेन्सीहरूमा थप दबाब पर्न सक्ने जोखिम विशेषज्ञहरूले औंल्याएका छन्।

अहिले चीन र अमेरिका दुवैमा यस मुद्दाले उच्च राजनीतिक संवेदनशीलता बनाएको छ—र विश्व यसमा कसरी कूटनीतिक संवाद अघि बढ्छ भन्ने पर्खाइमा छ।