अमेरिकी सांसदहरूले चीनमा भइरहेका व्यवस्थित धार्मिक दमनका घटनाप्रति कडा प्रतिक्रिया जनाउँदै चिनियाँ उच्च अधिकारीहरूलाई सीधै लक्षित गर्ने नयाँ प्रतिबन्ध विधेयक अघि बढाएका छन्। तिब्बती, उइघुर, फालुन गोंग, भूमिगत चर्च तथा अन्य धार्मिक समुदायमाथि ‘राज्य–नियोजित नियन्त्रण, हिरासत र दमन’ बढ्दै गएपछि अमेरिकी कांग्रेसले यसलाई मानवअधिकार उल्लंघनको चरम उदाहरणका रूपमा लिएको छ।

विधेयकका समर्थक सांसदहरूले चीनले दशकौँदेखि धार्मिक स्वतन्त्रतालाई अपराध सरह व्यवहार गर्दै आएको र राज्य संयन्त्रमार्फत सांस्कृतिक पहिचान नै समाप्त पार्ने प्रयास भइरहेको आरोप लगाए। विशेष गरी सुदूर–पश्चिमी क्षेत्रमा उइघुर समुदायमाथि भइरहेको अनियन्त्रित निगरानी, पुनर्शिक्षा शिविर, बलजोरी मजदुरी तथा धार्मिक अभ्यासमा कडा प्रतिबन्धबारे सांसदहरूले तीव्र असन्तोष प्रकट गरे।

अमेरिकी सांसदहरूको भनाइमा, प्रतिबन्ध केवल प्रतीकात्मक कदम होइन, चीनमा मानवअधिकार उल्लंघनका लागि जिम्मेवार अधिकारीहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले जवाफदेही बनाउने महत्वपूर्ण प्रयास हो। यसले लोकतान्त्रिक राष्ट्रहरूलाई चीनको अत्याचारविरुद्ध एकजुट हुन प्रेरित गर्ने उनीहरूको विश्वास छ।

राजनीतिक विश्लेषकहरूले यो प्रस्तावित कदमलाई वाशिङ्टन–बेइजिङ सम्बन्धमा थप तनाव ल्याउने चरणका रूपमा हेरिरहेका छन्। चीनले विगतमा यस्तै कदमलाई ‘घरेलु मामिलामा हस्तक्षेप’ भन्दै विरोध गरेको थियो, र यसपटक पनि उस्तै प्रतिक्रिया आउने अनुमान गरिएको छ। तर अमेरिकी सांसदहरू भने मानवअधिकारका मुद्दामा सम्झौता गर्न नसकिने अडानमा छन्।

धार्मिक स्वतन्त्रता स्वतन्त्र विश्वको मूलभूत मूल्य भएको र यस मूल्यको सडकमा चीनको कठोर दमनलाई नजरअन्दाज गर्नु ‘नैतिक भूल’ हुने चेतावनी दिँदै सांसदहरूले यो विधेयक पारित गर्न द्रुत प्रक्रिया अघि बढाइरहेका छन्।