नेपाल सरकारले भारतमा अध्ययनरत नेपाली विद्यार्थीहरूको सुरक्षाका लागि कूटनीतिक पहल बढाउने निर्णय गरेको छ। ओडिसास्थित केआईआईटी विश्वविद्यालयमा अध्ययनरत बुटवलकी प्रकृति लम्सालको मृत्युपछि उत्पन्न परिस्थितिलाई ध्यानमा राख्दै सरकारले भारतीय अधिकारीहरूसँग समन्वय बढाउने तयारी गरेको हो।

मन्त्रिपरिषद बैठकमा ओडिसा घटनाबारे गम्भीर छलफल

मंगलबार साँझ बसेको मन्त्रिपरिषद बैठकमा ओडिसा घटनाको गहिरो समीक्षा गरियो। प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेपाल-भारत अधिकारीहरूबीच आपसी समन्वय भइरहेको जानकारी गराउँदै समस्याको समाधान खोजिने बताए। परराष्ट्रमन्त्री आरजु राणा देउवाले बैठकमा घटनासँग सम्बन्धित कूटनीतिक पहलहरूको जानकारी गराएकी थिइन्।

एक मन्त्रीका अनुसार सरकारले तत्काल ठोस निर्णय त गरिसकेको छैन, तर भारतीय पक्षसँग गम्भीर संवाद गर्दै नेपाली विद्यार्थीहरूको सुरक्षाका लागि कूटनीतिक दबाब दिने निष्कर्ष निकालेको छ। प्रधानमन्त्री ओलीले अनुसन्धान प्रतिवेदन सार्वजनिक भएपछि थप कदम चालिने उल्लेख गरेका थिए।

नेपाली विद्यार्थीमाथि प्रशासनको दमन, स्थिति अझै तनावपूर्ण

बी-टेक तेस्रो वर्षमा अध्ययनरत लम्साल आइतबार होस्टेलको कोठाभित्र झुन्डिएको अवस्थामा मृत फेला परेकी थिइन्। घटनालाई लिएर नेपाली विद्यार्थीहरू प्रदर्शनमा उत्रिएपछि कलेज प्रशासनले दमन प्रयास गर्‍यो। कलेजले विद्यार्थीहरूमाथि बल प्रयोग गर्दै केहीलाई निस्कासन गरेको थियो।

नेपाल सरकारको हस्तक्षेपपछि कलेज प्रशासनले आफ्नो गल्ती स्वीकार गर्दै नेपाली विद्यार्थीहरूलाई कलेज फर्किन आग्रह गरेको छ। भारतीय अधिकारीहरूले समेत घटनाको छानबिनका लागि उच्चस्तरीय समिति गठन गरेको जानकारी परराष्ट्रमन्त्री देउवाले बैठकमा गराएकी थिइन्।

दूतावासको टोली ओडिसा पठाइयो, नेपाली विद्यार्थीको सुरक्षामा कूटनीतिक पहल

दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासले दुई सदस्यीय टोली ओडिसा पठाइसकेको छ। नेपाली राजदूत शंकर शर्माले कलेज सञ्चालकहरूसँग छलफल गर्दै विद्यार्थीहरूको सुरक्षाको विषय उठाएका छन्। सरकारले नेपाली विद्यार्थीहरूको अवस्था सुरक्षित राख्न आवश्यक कूटनीतिक प्रयास गरिरहेको जनाएको छ।

शिक्षा मन्त्रालयको आकस्मिक सहायता कक्ष गठन

शिक्षामन्त्री विद्या भट्टराईले ओडिसा घटनाबाट प्रभावित विद्यार्थी तथा अभिभावकलाई सहायता दिन आकस्मिक सहायता कक्ष बनाएको जानकारी दिएकी छिन्। विद्यार्थीहरूले आफ्नो समस्या सहज रूपमा जानकारी गराउन सक्ने गरी तत्कालीन सहायता कक्ष संचालन गरिएको उनको भनाइ छ।

प्रकृति लम्सालले उजुरी दिए पनि कलेज प्रशासन मौन, अब अनुसन्धान अघि बढ्ने

लम्सालले कलेजमा अध्ययनरत अड्विक श्रीवास्तवले आफूलाई पटकपटक दुर्व्यवहार गरेको भन्दै उजुरी दिएकी थिइन्। तर, कलेज प्रशासनले यस विषयमा कुनै गम्भीरता नदेखाएको विद्यार्थीहरू बताउँछन्। बरु घटनालाई दबाउने प्रयास भएको आरोप लाग्दै आएको छ।

लम्सालको मृत्युपछि विद्यार्थीहरूले निष्पक्ष छानबिनको माग गर्दै प्रदर्शन गरेका थिए। तर, प्रशासनले प्रदर्शन दबाउने प्रयास गर्दा विद्यार्थीहरूमाथि सुरक्षागार्ड र प्रशासनका कर्मचारीहरूले कुटपिट गरे। कतिपय विद्यार्थीहरूलाई रेलवे स्टेशनसम्म लखेटिएको गुनासो आएको छ।

दमनमा संलग्न सुरक्षागार्ड पक्राउ, प्राध्यापकहरू सार्वजनिक माफी माग्न बाध्य

नेपाली विद्यार्थीमाथि कुटपिटमा संलग्न दुई सुरक्षागार्ड पक्राउ परिसकेका छन् भने घटनासँग सम्बन्धित केही कलेज कर्मचारीहरूलाई बर्खास्त गरिएको छ। नेपाली विद्यार्थीलाई गालीगलौज गर्ने प्राध्यापकहरूले अहिले सार्वजनिक रूपमा माफी माग्दै भिडिओ जारी गरेका छन्।

नेपाल सरकारको कूटनीतिक पहलपछि ओडिसा सरकार अनुसन्धानलाई अघि बढाउने प्रतिबद्धता जनाएको छ। अब अनुसन्धान प्रतिवेदन सार्वजनिक भएपछि नेपाली पक्ष थप कडा रूपमा प्रस्तुत हुने अपेक्षा गरिएको छ। नेपाली विद्यार्थीहरूको सुरक्षा र अधिकार सुनिश्चित गर्न कूटनीतिक पहल अझै सशक्त बनाइने सरकारको भनाइ छ।

प्रकृति लम्सालको मृत्यु