काठमाडौं — जब संसारले सुन्दरतालाई मात्र महत्व दिन्छ, नेपालकी मिस वर्ल्ड प्रतियोगी सृच्छा प्रधानले त्यो ध्यान जलवायु संकटतर्फ मोड्ने प्रयास गरिरहेकी छन्।

७२औं मिस वर्ल्ड प्रतियोगितामा नेपाललाई प्रतिनिधित्व गर्दै सृच्छा प्रधान केवल सौन्दर्यमा सीमित छैनन् — उनी आफ्नो जीवनशैलीबाटै जलवायु परिवर्तनविरुद्धको लडाइँ लडिरहेकी एक सक्रिय वातावरण अभियन्ता हुन्। “म सधैं वातावरणमैत्री जीवनशैली बाँचिरहेकी छु: मैले लगाउने लुगा, छालामा लगाउने मेकअप सबै शून्य फोहोर (zero waste) हुन्। ती सबै वातावरणमैत्री छन्,” उनले बताएकी छिन्।

‘ट्री हगर क्वीन’ भनेर चिनिन थालिसकेकी प्रधान जलवायु कार्य योजनाबारेको सोचाइ नै बदल्न चाहन्छिन्। उनका अनुसार, महत्त्वाकांक्षी घोषणाहरू र 'उद्धारकर्ताको भावना' (saviour complex) भन्दा मानिसलाई व्यवहारिक, व्यक्तिगत जिम्मेवारीतर्फ धकेल्नु अहिलेको आवश्यकता हो।

“म जलवायु कार्ययोजनाको कुरा गर्दा अहिले प्रचलित कथा परिवर्तन गर्न चाहन्छु,” उनले भनिन्। “ठूला-ठूला वाचा र योजनालाई रोमान्टिक बनाउनुको सट्टा व्यक्तिगत परिवर्तनलाई अँगाल्नुपर्छ।”

यही सन्देशले अहिले काठमाडौंमा सुरु भएको सगरमाथा संवाद जस्तो उच्चस्तरीय जलवायु सम्मेलनलाई सांस्कृतिक र पुस्तागत पक्षबाट थप सशक्त बनाएको छ। जब विश्व नेताहरू जलवायु वित्तीय स्रोत र अनुकूलन रणनीतिबारे छलफल गरिरहेका छन्, प्रधान त्यही मुद्दालाई जनस्तरसम्म पु¥याउँदैछिन् — उदाहरण देखाएर।

उनी मेकअप मात्र होइन, जीवनशैली नै वातावरणमैत्री बनाउन खोज्ने नयाँ पुस्ताको प्रतिनिधि हुन्। उनले शून्य फोहोर सौन्दर्य सामग्री, दिगो फेसन र सचेत खपत प्रवृत्तिको माध्यमबाट पर्यावरणवादलाई जीवनशैलीमा ढालिरहेकी छन्।

उनी केवल एक सुन्दरी प्रतियोगी होइनन् — उनी एक प्रेरणादायी अभियन्ता हुन्, जसले देखाइरहेकी छन् कि जलवायु नेतृत्व कहाँबाट पनि सुरु हुन सक्छ — क्याटवाकबाट, कक्षाकोठाबाट, वा हिमाली गाउँबाट।

जब हिमनदीहरू पग्लिरहेका छन् र जंगलमा आगलागी भइरहेका छन्, प्रधानको सन्देश स्पष्ट छ: जलवायु परिवर्तन संकट मात्र होइन, व्यक्तिगत जिम्मेवारी पनि हो।

र यदि एक नेपाली युवतीले इको-फ्रेन्डली मेकअप र शून्य फोहोर फेसनसहित यो सन्देश विश्वमञ्चमा पु¥याउन सक्छिन् भने — सायद अब बाँकी संसारले पनि ध्यान दिन थाल्नुपर्छ।