नयाँ दिल्ली/मुजफ्फराबाद – गत हप्ता कश्मीरमा भएको भयानक आतंकवादी नरसंहारका दोषीहरूलाई न्यायको कठघरामा ल्याउन भारतले संयुक्त राज्य अमेरिकासमक्ष कडा सन्देश दिएको छ। उता, पाकिस्तानी सैन्य नेतृत्वले स्थितिलाई थप चर्काउने डरलाग्दो धम्की दिइरहेको छ, जसले आणविक हतियार सम्पन्न दुई प्रतिद्वन्द्वी राष्ट्रहरूलाई युद्धको संघारमा धकेलेको छ। अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले दुवै राष्ट्रहरूसँग तत्काल संवाद गरी खतरनाक स्थितिलाई शान्त पार्न desesperate प्रयास गरिरहनुभएको छ।

अप्रिल २२ मा पहलगाममा भएको क्रूर हमला, जसमा इस्लामवादी आक्रमणकारीहरूले अधिकांश हिन्दू पर्यटकहरू सहित २६ जनालाई छानीछानी हत्या गरेका थिए, त्यस घटनापछि भारतीय विदेशमन्त्री सुब्रह्मण्यम जयशंकरले रुबियोसँगको कुराकानीमा कुनै मुरव्वत नराखी स्पष्ट पार्नुभयो। उहाँले एक्स (पूर्व ट्विटर) मा पोस्ट गर्दै भन्नुभयो, "त्यो अमानवीय हत्याकाण्डका दोषी, समर्थक र योजनाकारहरूलाई न्यायको कठघरामा उभ्याउनै पर्छ।" यो मागले उक्त हमलापछिको भारतको दृढ संकल्पलाई दर्शाउँछ। आक्रमणबाट बाँचेकाहरूले आतंकवादीहरूले नाम सोधेर हिन्दूहरूलाई छुट्याई नजिकबाट गोली हानेको दर्दनाक बयान दिएका छन्। भारतले तीन आक्रमणकारीमध्ये दुई जना पाकिस्तानी नागरिक रहेको पहिचान गरी उनीहरूलाई 'आतंकवादी' घोषणा गरेको छ।

अमेरिकाले स्थितिलाई शान्त पार्न आग्रह गर्दै अतिवादविरुद्ध लड्न भारतलाई सार्वजनिक रूपमा समर्थन गरेको छ र पाकिस्तानलाई उक्त घातक हमलाको अनुसन्धानमा सहयोग गर्न स्पष्ट रूपमा आह्वान गरेको छ – तर इस्लामाबादले यो आह्वानलाई हालसम्म स्पष्ट रूपमा मानेको देखिँदैन। सहयोगको सट्टा, पाकिस्तानको प्रतिक्रिया भनेको दोष पन्छाउने र सैन्य धम्की दिने किसिमको देखिएको छ। प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफले अमेरिकालाई भारतलाई 'हल्ला कम गर्न' दबाब दिन आग्रह गरे, जबकि सेना प्रमुख जनरल असिम मुनिरले कुनै पनि कथित भारतीय सैन्य कारबाहीविरुद्ध डरलाग्दो चेतावनी दिएका छन्।

"कुनै दुविधा नरहोस्: भारतद्वारा गरिने कुनै पनि सैन्य दुस्साहसको तुरुन्त, दृढ र कडा जवाफ दिइनेछ," मुनिरले पाकिस्तानी कश्मीरमा सेनाको अभ्यास अवलोकन गर्ने क्रममा लडाकु पारामा घोषणा गरे। यो धम्की इस्लामाबादले उक्त नरसंहारमा आफ्नो कुनै भूमिका नरहेको दाबी गर्दै र भारतले पाकिस्तानी नागरिक संलग्न रहेको पहिचान गर्दागर्दै पनि 'तटस्थ' छानबिनको माग गरिरहेको अवस्थामा आएको हो।

तनावलाई थप्दै, पाकिस्तानले भारतले तत्काल सैन्य कारबाही गर्ने योजना बनाएको 'विश्वसनीय गुप्तचर सूचना' आफूसँग रहेको दाबी गरेको छ, जसका कारण पाकिस्तानी कश्मीरका अधिकारीहरूले भारतीय बदलाको स्पष्ट डरले मदरसाहरू बन्द गरेका छन्। यो घटनाक्रम भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले आफ्ना सैन्य प्रमुखहरूलाई हमलाको जवाफ निर्धारण गर्न पूर्ण स्वतन्त्रता दिएको रिपोर्ट आएपछि भएको हो।

स्थिति अत्यन्तै खतरनाक छ। भारत नरसंहारको जवाफदेहिता मागिरहेको छ भने पाकिस्तान सहयोगको सट्टा धम्कीहरू दिइरहेको छ। यस्तो अवस्थामा, आफ्नो भूमिबाट सञ्चालित आतंककारी तत्वहरूविरुद्ध कारबाही गर्ने भार स्पष्ट रूपमा इस्लामाबादमाथि देखिन्छ, जसलाई भारतले लामो समयदेखि समर्थन गरेको आरोप लगाउँदै आएको छ। अमेरिकाले आफ्नो कूटनीतिक प्रयास जारी राख्दा, विश्वले यी आणविक शक्ति सम्पन्न छिमेकीहरूबीच विवादित हिमालय क्षेत्र कश्मीरलाई लिएर अर्को द्वन्द्व नहोस् भनी चिन्तापूर्वक हेरिरहेको छ।