बङ्गलादेशमा आन्तरिक राजनीतिक अस्थिरता र विदेशी हस्तक्षेपको आशङ्का

बङ्गलादेशमा पछिल्ला दिनहरूमा राजनीतिक उथलपुथल तीव्र हुँदै गएको छ। प्रधानमन्त्री शेख हसिनाको नेतृत्वमा सत्तारूढ दलले आगामी चुनावको तयारी गरिरहेकै बेला विपक्ष, नागरिक समाज र विदेशी सरोकारवालाबीच गहिरो तनाव देखिन थालेको छ। यसैबीच, नोबेल पुरस्कार विजेता मोहम्मद युनुसलाई लिएर उठेका विवादले देशको भूराजनीतिक सम्बन्ध र आन्तरिक राजनीतिमा नयाँ मोड ल्याएको छ।
शेख हसिनाले हालै सार्वजनिक रुपमा आरोप लगाइन् कि युनुसले विदेशी शक्ति र आतङ्ककारी समूहको साथ लिएर देशको स्थायित्वमाथि आक्रमण गरिरहेको छन्। उनले अमेरिकाले सन् २०१० को दशकमा सन्त मार्टिन्स टापुको माग गरेको भन्दै गम्भीर आरोप लगाएकी छन्। युनुसलाई अमेरिकी गुप्त एजेन्डाको मोहरा बनाइएको दाबी गर्दै उनले पश्चिमी राष्ट्रहरूको नियत माथि प्रश्न उठाएकी हुन्।
यस आरोपसँगै बङ्गलादेशमा आन्तरिक द्वन्द्व झनै उग्र बनेको छ। विपक्षी दल र नागरिक अधिकारकर्मीहरूले युनुसमाथिको अभियोगलाई राजनीतिक बदला लिने शैलीको रूपमा चित्रण गरेका छन्। अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार संस्थाहरूले बङ्गलादेशमा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता, श्रम अधिकार र अदालतको निष्पक्षतामाथि चिन्ता व्यक्त गरिरहेका छन्।
युनुसले भने आफूविरुद्ध भइरहेको कारबाहीलाई राजनीतिक प्रेरित र विदेशी लगानीकर्ताहरूलाई डराउने प्रयासको रूपमा व्याख्या गरेका छन्। उनले वर्तमान सरकारको असफलताबाट ध्यान मोड्नको लागि आफूमाथि लक्षित प्रहार गरिएको दाबी गरेका छन्।
यस राजनीतिक अस्थिरताको छायाँ अब भारत–बङ्गलादेश सम्बन्धमा पनि देखिन थालेको छ। युनुसलाई लिएर उठेको राष्ट्रघातीको मुद्दामा भारतले चुप्पी साधेको विषयमा बङ्गलादेशी सत्तारूढ दलभित्र असन्तुष्टि देखिएको छ। अर्कोतर्फ, भारतको उत्तर–पूर्वी राज्यहरूसँग सीमा जोडिएका क्षेत्रमा सुरक्षा संवेदनशीलता बढेको छ। चटगाँव, रंगपुर र सिलहट क्षेत्रमा चिनियाँ प्रभाव र इस्लामी अतिवाद बढिरहेको आशङ्का गरिएको छ, जसले भारतलाई चिन्तित तुल्याएको छ।
यिनै परिस्थितिहरूबीच बङ्गलादेशका सेना प्रमुखले आगामी निर्वाचन २०२५ को अन्त्यभित्र सम्पन्न गर्नुपर्ने स्पष्ट सन्देश दिँदै राजनीतिक स्थायित्वको आवश्यकता औँल्याएका छन्। यो अभिव्यक्तिलाई केही पर्यवेक्षकहरूले सत्ता संरक्षणको संकेतका रूपमा व्याख्या गरेका छन् भने केहीले सैन्य हस्तक्षेपको सम्भावना बढेको संकेत मानेका छन्।
विदेशी कूटनीतिक नियन्ता र लगानीकर्ताहरू यथास्थितिप्रति चिन्तित छन्। यदि देशमा दमनात्मक रणनीति जारी रह्यो भने लगानी वातावरण बिग्रिने सम्भावना उच्च छ। युनुसमाथिको हमला, विदेशी हस्तक्षेपको आरोप, र बङ्गलादेश–भारत सम्बन्धमा बढ्दो अस्पष्टताले आगामी महिनाहरूमा दक्षिण एसियाको स्थायित्वलाई प्रभावित पार्न सक्ने देखिएको छ।
बङ्गलादेशको आन्तरिक राजनीतिक द्वन्द्व अब केवल घरेलु सीमाभित्र सीमित रहेन। यसले क्षेत्रीय शक्ति सन्तुलन, व्यापारिक साझेदारी, र सीमा सुरक्षा नीति समेतमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्न थालिसकेको छ। भारतका लागि यो समय केवल प्रतिक्षा गर्ने होइन, स्पष्ट रणनीतिक र कूटनीतिक सूझबुझका साथ अघि बढ्नुपर्ने क्षण हो।