पाकिस्तानको आतंकी सञ्जाल केवल कश्मीरमा सीमित छैन

पाकिस्तानको आतंकी रणनीति अहिले विश्वव्यापी सञ्जालमा विस्तार भएको खुलासा भएको छ। “Inkstick Media” मा प्रकाशित पछिल्लो विश्लेषण अनुसार, पाकिस्तानको सशस्त्र ‘प्रोक्सी वेब’ अर्थात् छद्मयुद्धको सञ्जाल केवल भारतको जम्मु–कश्मीरमा सीमित छैन, बरु अफगानिस्तान, इरान, मध्यपूर्व हुँदै अफ्रिकी मुलुकहरूमा समेत फैलिएको छ। यो सञ्जाललाई पाकिस्तानको मिलिटरी-इंटेलिजेन्स संयन्त्र (ISI) ले नियन्त्रित तथा संरक्षण गरिरहेको दाबी गरिएको छ। यसले देखाउँछ कि पाकिस्तानको नीति केवल सीमा विवादको राजनीतिमा सीमित नभई, भूराजनीतिक प्रभाव विस्तार गर्ने दीर्घकालीन लक्ष्यमा केन्द्रित छ।
उक्त विश्लेषणमा भनिएको छ कि पाकिस्तानले लश्कर-ए-तोयबा, जैश-ए-मोहम्मद, हक्कानी नेटवर्क जस्ता आतंकी समूहहरूलाई रणनीतिक उपकरणको रूपमा प्रयोग गरिरहेको छ। यी समूहहरूले केवल भारतभित्र हमला गर्न होइन, अफगानिस्तान, इरान, र हालै अफ्रिकामा समेत पाकिस्तानी रणनीतिअनुसार गतिविधि बढाएका छन्। आतंकलाई संस्थागत ‘स्टेट एस्सेट’ बनाएर राख्ने यस्ता गतिविधिले अब पाकिस्तानलाई एक अन्तर्राष्ट्रिय सुरक्षा चुनौतीको रूपमा उभ्याएको छ।
यस प्रकारको रणनीति केवल क्षेत्रीय द्वन्द्व उत्पन्न गर्नका लागि होइन, पाकिस्तानको स्वार्थअनुसार सत्तासंघर्षमा हस्तक्षेप गर्नका लागि पनि प्रयोग हुँदै आएको तथ्यले पुष्टि गर्छ कि आतंकी रणनीति अब पाकिस्तानको परराष्ट्र नीतिको केन्द्रबिन्दु बन्न पुगेको छ। यस्तो अवस्थाले विश्वव्यापी आतंकविरोधी सहकार्यलाई पनि चुनौती दिइरहेको छ। भारतले यस विषयलाई बारम्बार अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चहरूमा उठाउँदै आएपनि, पाकिस्तानका मित्रराष्ट्रहरूले अझै गम्भीरता देखाएको पाइँदैन।
नेपाल जस्तो शान्तिप्रिय राष्ट्रले यस किसिमको भूराजनीतिक विकासलाई नजिकबाट अवलोकन गर्नु आवश्यक छ। आतंकवादलाई राज्यद्वारा संरक्षण दिइएको उदाहरण दक्षिण एसियाको भविष्यका लागि गम्भीर चुनौती हो। यसले केवल सुरक्षा खतरा होइन, आर्थिक र कूटनीतिक अस्थिरताको आँधी पनि निम्त्याउन सक्छ, जसको असर नेपालमा समेत अप्रत्यक्ष रूपमा पर्न सक्छ।