लुम्बिनीमा योग दिवस मनाउने तरिका यस्तो कि सबैको मन जित्यो!

विश्वभर योगाको महत्व बढ्दै गएको छ र यसलाई आध्यात्मिकता, शारीरिक स्वस्थ्य र मानसिक सन्तुलनका लागि एक अमूल्य अभ्यासको रूपमा मानिन्छ। यसै सन्दर्भमा, नेपालको लुम्बिनीमा २० जून २०२५ मा अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवसको भव्य आयोजना गरिएको छ, जसमा भारतको नेपालस्थित दूतावास र लुम्बिनी विकास कोषको संयुक्त पहलमा हजारौं योगाभ्यासीहरूले सहभागिता जनाए।
लुम्बिनी, जो विश्व सम्पदा सूचीमा सूचीकृत भगवान बुद्धको जन्मस्थलको रूपमा प्रख्यात छ, योग दिवस मनाउने उपयुक्त स्थलका रूपमा स्थापित भएको छ। कार्यक्रममा लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री कृष्णबहादुर घर्ती र नेपाल सरकारका युवा तथा खेलकुद मन्त्री तेजुलाल चौधरी प्रमुख अतिथिको रूपमा उपस्थित थिए। दुवैजना अतिथिले भारत सरकारको तर्फबाट आयोजित यस महत्त्वपूर्ण कार्यक्रमप्रति आभार व्यक्त गर्दै दुई देशबीचको सांस्कृतिक सम्बन्ध अझ प्रगाढ बनोस् भन्ने कामना व्यक्त गरे।
भारतका राजदूत नविन श्रीवास्तवले यो अवसरमा भनाइरहनुभयो कि योग प्राचीन भारतीय परम्परामा जन्मिएको अभ्यास हो र सन् २०१४ मा संयुक्त राष्ट्र संघले २१ जूनलाई अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवस घोषित गरेपछि यो विश्वव्यापी आन्दोलनमा परिणत भएको छ। उहाँले लुम्बिनीलाई शान्ति र सद्भावको प्रतिकको रूपमा व्याख्या गर्दै योगका शाश्वत मूल्यहरूको प्रर्दशनका लागि यो स्थल अत्यन्तै उपयुक्त रहेको बताउनुभयो। साथै, लुम्बिनी विकास कोषले यस कार्यक्रमको सफलतामा पुर्याएको योगदानको कदर गर्दै धार्मिक तथा आध्यात्मिक पर्यटकहरूको लागि लुम्बिनीलाई अझ प्रभावकारी गन्तव्य बनाउन यसको भूमिका महत्त्वपूर्ण रहेको औंल्याउनुभयो।
कार्यक्रममा लुम्बिनी विकास कोषका वरिष्ठ अधिकारीहरू, क्षेत्रीय योग प्रेमीहरू गरी ५०० भन्दा बढी सहभागीहरूले योगाभ्यास गरी एकता, स्वस्थ जीवनशैली र शान्तिको सन्देश प्रवाह गरे। यो आयोजनाले नेपाली जनसमुदायमा योगप्रति जागरूकता थप गर्ने उद्देश्य राखेको छ।
यो कार्यक्रम भारतको नेपालस्थित दूतावासद्वारा नेपालको विभिन्न शहरहरूमा आयोजना गरिने ११ औं अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवस कार्यक्रमहरूको श्रृंखलामध्ये एक हो। त्यसैगरी, भोलि पोखरा महानगरपालिकासँग संयुक्त रूपमा पोखरा रंगशाला रंगमञ्चमा ठूलो योग प्रदर्शन गरिने योजना छ, जसले मुलुकभर योगको सांस्कृतिक महत्त्वलाई अझ व्यापक रूपमा प्रवर्द्धन गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
योग दिवसको यस्ता पहलहरूले दुई छिमेकी राष्ट्रबीचको सांस्कृतिक सम्पर्कलाई मात्र सुदृढ बनाएको छैन, यो समग्र रूपमा नेपालमा योग र स्वस्थ जीवनशैलीको प्रचलनमा नयाँ उत्साह थप्न पनि मद्दत पुगेको छ। योगले न केवल व्यक्तिगत जीवनमा शारीरिक र मानसिक सन्तुलन ल्याउँछ, तर सामाजिक सद्भाव र शान्तिको सन्देश पनि विश्वभर फैलाउने शक्ति राख्छ भन्ने तथ्यलाई पुनः पुष्टि गरेको छ।
यस वर्षको अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवसले लुम्बिनीलाई एउटा आध्यात्मिक केन्द्रको रूपमा अझ व्यापक रूपमा चिनाउने मौका प्रदान गरेको छ भने योगको सार्वभौम महत्त्वलाई नेपाल र भारतबीचको साझा सांस्कृतिक धरोहरको रूपमा उजागर गर्ने महत्वपूर्ण अवसर पनि बनेको छ। यो कार्यक्रमले परम्परागत अभ्यासलाई आधुनिक विश्वमा पुनर्जीवन दिने दिशामा ठोस कदमको रूपमा स्वागत गरिएको छ।