प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र ब्राजिलका राष्ट्रपति लुला दा सिल्भाबीच भएको उच्चस्तरीय द्विपक्षीय भेटवार्तापछि भारत र ब्राजिलले सन् २०३० सम्ममा आपसी व्यापारलाई २० अर्ब अमेरिकी डलरको स्तरमा पुर्‍याउने महत्त्वाकांक्षी लक्ष्य तय गरेका छन्। यो व्यापार लक्ष्यले दुई उदीयमान अर्थतन्त्रहरूबीचको रणनीतिक साझेदारीलाई आर्थिक विस्तारको बलियो जग दिनेछ। ब्राजिल प्रधानमन्त्री मोदीको पाँच राष्ट्र भ्रमणको चौथो गन्तव्य हो, र दक्षिण अमेरिकी महादेशमा भारतको उपस्थिति बलियो बनाउने दृष्टिकोणसहित यो भ्रमणलाई गम्भीरतापूर्वक हेरिएको छ।

दुबै नेताहरूले द्विपक्षीय व्यापारमा विविधता ल्याउने कुरा उठाएका छन्—जसमा रक्षा उत्पादन, सूचना प्रविधि, कृषि प्रविधि, औषधि उत्पादन, हरित ऊर्जाजस्ता क्षेत्रहरूलाई प्राथमिकता दिइनेछ। यसले परम्परागत कच्चा पदार्थको व्यापारभन्दा माथि उठेर दीर्घकालीन उत्पादन र नवप्रवर्तनमा आधारित सम्बन्धको संकेत गरेको छ। ब्राजिलका लागि भारत अब केवल उपभोक्ता वा आयातकर्ता मात्र होइन, उत्पादन साझेदार बन्ने दिशामा अग्रसर देखिन्छ।

ब्राजिल र भारत दुबै ‘ब्रिक्स’ समूहका सदस्य राष्ट्र हुन्, र दुबै मुलुक बहुध्रुवीय विश्व प्रणालीका समर्थक हुन्। वर्तमान विश्व व्यवस्थामा दक्षिण–दक्षिण सहयोग र विकासशील राष्ट्रहरूबीचको आपसी समर्थन आवश्यक भएको सन्दर्भमा, भारत र ब्राजिलको यो व्यापार लक्ष्य रणनीतिक महत्त्व बोकेको छ। साथै, कृषि, जलवायु परिवर्तन, खाद्य सुरक्षा, तथा विकास वित्त जस्ता विषयहरूमा पनि साझा चासो रहेको स्पष्ट भएको छ।

प्रधानमन्त्री मोदीले ब्राजिलमा बसेका भारतीय व्यवसायिक प्रतिनिधिहरूलाई पनि सम्बोधन गर्दै दुई देशबीचको सम्बन्धमा उद्यमशीलताको भूमिका अझ सशक्त बनाउन आह्वान गरे। भारतीय कम्पनीहरूलाई ब्राजिलको उत्पादन बजारमा प्रवेश गर्न, स्थानीय रोजगारी सिर्जना गर्न र टेक्नोलोजी स्थानान्तरणमार्फत दीर्घकालीन साझेदारी निर्माण गर्न सुझाव दिइएको छ।

यसबाहेक, दुवै देशबीचको व्यापार सम्बन्ध भौगोलिक रूपले टाढा भए पनि, समुद्री मार्ग र डिजिटल माध्यममार्फत सहकार्य सहज बनाउने पहल पनि छलफलको केन्द्रमा रह्यो। भारतको “एक्ट वेस्ट” नीति अन्तर्गत ब्राजिल जस्ता राष्ट्रहरूसँगको आर्थिक सम्बन्ध विस्तार गरिनु भारतको परराष्ट्र नीति अन्तर्गत बढ्दो प्राथमिकता बन्दै गएको छ।

यदि यो २० अर्ब डलरको व्यापार लक्ष्य संस्थागत स्तरमा योजनाबद्ध रूपमा कार्यान्वयन गरियो भने, यसले केवल भारत र ब्राजिलबीचको व्यापार वृद्धिमा मात्र होइन, दक्षिण अमेरिकी महादेशमा भारतको आर्थिक प्रभाव विस्तारमा निर्णायक भूमिका खेल्नेछ। यसले भारतलाई सस्तो श्रम, प्रविधि, र बजार पहुँचको संयोजन मार्फत विश्वव्यापी उत्पादन केन्द्रको रूपमा उभ्याउने सम्भावना समेत थप प्रवल बनाउनेछ।