मनाङ जिल्लामा अवस्थित चामेस्थित कारागार, जुन लामो समयसम्म प्रायः शून्यकैदी अवस्थामा रहेको थियो, पछिल्लो वर्षमा कैदीबन्दी तथा थुनुवाको सङ्ख्या बढ्दै गएको छ। कारागार प्रशासक महेशकुमार गौतमका अनुसार अहिले कारागारमा पाँच जना कैदीबन्दी र तीन जना थुनुवा गरी आठ जना रहेका छन्।

गौतमले दिएको जानकारीअनुसार कैद भोगिरहेका पाँच मध्ये दुई जना कर्तव्य ज्यान मुद्दाका, एक जना सुनको अवैध कारोबारका, एक जना सवारी ज्यान मुद्दाका र एक जना जबरजस्ती करणी मुद्दामा दोषी ठहर भएका छन्। त्यस्तै, अदालतबाट पुर्पक्षका लागि थुनामा पठाइएकामध्ये जबरजस्ती करणी मुद्दाका एक, जबरजस्ती करणीसँगै मानव बेचबिखन तथा ओसारपसार मुद्दाका एक र कुटपिट तथा अङ्गभङ्ग मुद्दाका एक जना गरी तीन जना रहेका छन्।

आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को अन्त्यसम्म कारागारमा कुल सात जना कैदीबन्दी थिए। आव २०८१/८२ मा विभिन्न मुद्दामा थप छ जना कैदीबन्दी पुगेका भए पनि सोही अवधिमा छ जना कैदीले सजाय पूरा गरी रिहा भएको प्रशासक गौतमले स्पष्ट पारे।

हालको अवस्थाबारे बताउँदै गौतमले कारागारमा आठ जना मात्रै कैदीबन्दी भए पनि प्रशासनिक जिम्मा आफू एक्लैले निर्वाह गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको बताए। उनका अनुसार भेटेनरी र जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा कार्यरत लेखापाल वासुराम परियारले लेखा मात्रै हेर्ने भएकाले बाँकी सम्पूर्ण कार्यभार आफैंले वहन गर्नुपर्ने अवस्था छ। ‘‘बस्नखानका लागि पर्याप्त सुविधा भए पनि दरबन्दीअनुसारका कर्मचारी नभएकाले कार्य सम्पादनमा कठिनाइ हुन्छ,’’ उनले भने।

दरबन्दी अनुसार स्वास्थ्यकर्मी समेत नहुँदा कैदीबन्दीहरूको नियमित स्वास्थ्य परीक्षण जिल्ला अस्पतालमै लैजानुपर्ने बाध्यता रहेको गौतमको भनाइ छ। मानव संसाधनको कमीले न्यून संवेदनशीलता मानिएको यो कारागार अझै व्यवस्थापकीय चुनौतीसँग जुधिरहेको देखिन्छ, जसको दीर्घकालीन समाधानका लागि संस्थागत ध्यान आवश्यक छ।