विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थतन्त्र रहेको चीन हालसम्मकै गम्भीर रोजगारी संकटको सामना गर्दैछ।

२०२५ मा कीर्तिमानी संख्यामा कलेज स्नातकहरू रोजगारी बजारमा प्रवेश गर्नेछन्, जसले २०२४ का स्नातकहरूको समस्या झन् जटिल बनाउनेछ, किनभने तीमध्ये धेरैले अझै रोजगारी पाउन सकेका छैनन्।

चीनको राज्य सञ्चालित समाचार संस्था सिन्ह्वा समाचार एजेन्सीका अनुसार, शिक्षा मन्त्रालय र मानव स्रोत तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले नोभेम्बर १४ मा आयोजना गरेको संयुक्त बैठकमा प्रस्तुत तथ्यांकअनुसार २०२५ मा १ करोड २२ लाख भन्दा बढी विद्यार्थीहरूले उच्च शिक्षामा स्नातक गर्नेछन्, जुन यस वर्ष (२०२४) को संख्याभन्दा ४ लाख ३० हजारले बढी हो।

मन्द अर्थव्यवस्था र संरचनात्मक आर्थिक परिवर्तनका बीच यो शिक्षित श्रमिकहरूको बृद्धिले राष्ट्रको बेरोजगारी संकटलाई झन् बढाएको छ, जसले सामाजिक अशान्ति र आर्थिक अस्थिरताका चिन्ता बढाएको छ।

उच्च शिक्षाको विस्तार र बेरोजगारी

पछिल्लो दुई दशकमा चीनको उच्च शिक्षा प्रणालीले उल्लेखनीय विस्तार गरेको छ, जसले कलेज स्नातकहरूको सङ्ख्या वृद्धि गराएको छ।

२०२३ मा नयाँ स्नातकहरूको सङ्ख्या १ करोड १५ लाख ८० हजार पुगेको थियो, जुन २०२५ सम्म अझै वृद्धि हुने प्रक्षेपण गरिएको छ।

तर, यो बृद्धि सरकारको श्रमशक्तिलाई सीपयुक्त बनाउने र अर्थतन्त्रलाई सस्तो उत्पादनबाट उच्च मूल्यका उद्योगतर्फ रुपान्तरण गर्ने प्रयाससँग जोडिएको भए पनि, आर्थिक चुनौतीहरूले शिक्षित श्रमिकहरूका लागि उपयुक्त रोजगारीको अभाव गराएको छ।

२०२४ को अवस्थाले यी समस्याहरूलाई उजागर गरेको छ।

यद्यपि यी स्नातकहरू योग्य छन्, उनीहरू मध्ये धेरैजसो बेरोजगार वा कम रोजगारीमा सीमित छन्।

चीनको राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयका अनुसार २०२३ मा शहरी क्षेत्रका युवाहरूको बेरोजगारी दर २१ प्रतिशत भन्दा माथि पुगेको थियो, जुन यति चिन्ताजनक थियो कि सरकारले वर्षको उत्तरार्धमा मासिक बेरोजगारी तथ्यांक प्रकाशित गर्न बन्द गर्यो।

श्रम बजार र सीपको असन्तुलन

स्नातकहरूको सीप र रोजगार बजारको मागबीचको असन्तुलन यो संकटको मुख्य कारण हो।
चीनको अर्थतन्त्र परम्परागत रूपमा निर्माण, कृषि र उत्पादनमा आधारित रहेको छ, जसले डिग्रीधारीहरूलाई सीमित अवसर प्रदान गर्छ।

जबकि उच्च प्रविधि र नवप्रवर्तनका क्षेत्रमा विस्तार गर्ने प्रयास गरिएका छन्, ती उद्योगहरूले शिक्षित श्रमिकहरूको बढ्दो सङ्ख्या समेट्न पर्याप्त तीव्र गतिमा बृद्धि गर्न सकेका छैनन्।

साथै, प्रविधि र रियल स्टेट जस्ता उद्योगहरू, जसले परम्परागत रूपमा ठूलो सङ्ख्यामा स्नातकहरूलाई रोजगार दिन्थे, तीव्र गिरावटमा छन्।
प्रविधि क्षेत्रले नियामक नियन्त्रण सामना गरिरहेको छ भने रियल स्टेट बजार ऋण संकटको सामना गरिरहेको छ।

यसले गर्दा सेतो-पोशाकका कामहरूका लागि प्रतिस्पर्धा गर्ने स्नातकहरूको सङ्ख्या बढ्दै गएको छ।

अकादमिक योग्यता र बेरोजगारी

अकादमिक प्रमाणपत्रप्रतिको अत्यधिक निर्भरताले समस्यालाई अझै जटिल बनाएको छ।

धेरै स्नातकहरूले कला, सामाजिक विज्ञान र साहित्य जस्ता क्षेत्रहरूमा डिग्री लिएका छन्, जसको व्यावहारिक उपयोगिता वा बजार माग सीमित छ।
यसले केही पदहरूको लागि आवेदकहरूको अधिकता निम्त्याउँछ, जबकि दक्ष जनशक्ति र उत्पादन क्षेत्रजस्ता उद्योगहरूले रोजगारी दिने मानिसहरू खोज्न संघर्ष गरिरहेका छन्।

आर्थिक र सामाजिक असर

बेरोजगार युवाहरूले उपभोक्ता खर्च घटाउँछन्, जसले घरेलु मागलाई सीमित बनाउँछ र आर्थिक वृद्धि अवरुद्ध गर्छ।
यसले लामो अवधिमा नवप्रवर्तन र उत्पादकत्वलाई कमजोर पार्न सक्छ, जसले चीनको उच्च प्रविधि र उन्नत उत्पादनमा विश्वव्यापी नेतृत्वको लक्ष्यलाई अवरोध पुर्याउँछ।

समाधान र सुधारका उपायहरू

विशेषज्ञहरूका अनुसार, यो समस्या समाधान गर्न चीनले अल्पकालीन राहत र दीर्घकालीन संरचनात्मक सुधारहरूको संयोजन लागू गर्नुपर्छ।
अर्थतन्त्रलाई विविधीकरण गर्ने, शिक्षालाई बजारको मागसँग संरेखित गर्ने, र उद्यमशीलताको संस्कृति प्रवर्द्धन गर्ने कदमहरूले संकटलाई न्यूनीकरण गर्न मद्दत गर्नेछ।

अन्ततः, शिक्षित युवाहरूका रोजगारी आवश्यकताहरू सम्बोधन गर्नु केवल आर्थिक आवश्यकता मात्र होइन, सामाजिक सद्भाव कायम राख्न र दिगो विकास सुनिश्चित गर्न महत्त्वपूर्ण छ।