पाकिस्तानको खैबर-पख्तुनख्वा प्रान्तमा खोप अस्वीकृतिले गम्भीर मानवीय संकट निम्त्याएको छ। पछिल्लो केही वर्षमा खोपबाट बचाउन सकिने रोगका कारण ७८ बालबालिकाले ज्यान गुमाएका छन्। दादुरा र डिफ्थेरियाजस्ता रोगहरू, जो विगतमा खोप कार्यक्रमले नियन्त्रणमा राखिएका थिए, पुनः प्रकोपका रूपमा देखा परेका छन्। यी रोगले साना बालबालिकालाई विशेष रूपमा प्रभावित गरेको छ, जसका कारण उनीहरूले गम्भीर स्वास्थ्य समस्या र कहिलेकाहीँ ज्यानसमेत गुमाउनुपरेको छ।

आधिकारिक तथ्यांकले दादुराका ६५ प्रतिशत मृत्यु र डिफ्थेरियाका ९० प्रतिशत घटना खोप नगराइएका बालबालिकामा देखाएको छ। खोप नगराउँदा बालबालिकालाई मात्र नभई समुदायलाई समेत जोखिममा पारिएको छ। खोपको कम दरले सामूहिक प्रतिरोधक क्षमता (हर्ड इम्युनिटी) कमजोर बनाउँछ, जसका कारण रोगहरू झन् छिटो फैलन सक्छन्।

खोप अस्वीकृतिका पछाडि गलत सूचना, सांस्कृतिक प्रभाव, र चेतनाको अभावजस्ता कारण प्रमुख देखिएका छन्। कतिपय समुदायमा खोपले बाँझोपन गराउँछ वा यसमा हानिकारक तत्वहरू छन् भन्ने गलत विश्वास फैलिएको छ। ग्रामीण क्षेत्रमा सामाजिक सञ्जाल र अन्य माध्यममार्फत फैलिएका भ्रमहरूले अभिभावकहरूलाई खोपबारे शङ्का गर्न प्रेरित गरेको छ।

यसका साथै, केही धार्मिक नेताहरूले खोपलाई परम्परा र धार्मिक मान्यतासँग असंगत ठानेर अस्वीकार गरेका छन्। यी नेताहरूको प्रभावले धेरै अभिभावकलाई आफ्ना बालबालिकालाई खोप लगाउन रोक्ने भूमिका खेलेको छ। चेतनाको अभाव र दुर्गम क्षेत्रमा स्वास्थ्य सेवामा पहुँचको कमीले पनि समस्या झन् गम्भीर बनाएको छ।

यी ७८ बालबालिकाको मृत्यु केवल व्यक्तिगत क्षति मात्र होइन, यो एउटा ठूलो मानवीय त्रासदी हो। यी मृत्युहरूले खोपको महत्त्व र यसलाई अस्वीकार गर्दा हुने परिणामलाई उजागर गरेका छन्। रोग नियन्त्रणका लागि स्वास्थ्य सेवा संस्थाहरू, सरकार, र सामुदायिक नेताहरूबीच एकीकृत प्रयास आवश्यक छ।

खोपबारे सचेतना फैलाउन, मिथ्याहरूलाई खण्डन गर्न, र स्वास्थ्य सेवाको पहुँच बढाउन सरकारले ठोस कदम चाल्नुपर्ने आवश्यकता छ। यो मात्र उपाय हो, जसले खैबर-पख्तुनख्वामा खोपबाट बचाउन सकिने रोगहरूको प्रकोपलाई रोक्न र आगामी पुस्तालाई सुरक्षित भविष्य प्रदान गर्न मद्दत गर्नेछ।