करेण्टको करेन्ट अर्थमन्त्रालयमै? गुट्खा कि चाउचाउ — एमाले र पूर्वअर्थमन्त्रीको छायाँ कहाँ?
नेपाल आजले अगस्ट २९, २०२५ मा प्रकाशित गरेको अनुसन्धानात्मक रिपोर्ट — “सस्तो स्वादको लत! करेन्ट चाउचाउले बालबालिका र नयाँ पुस्तालाई रसायनका गुलाम बनाउँदै” — पछि सुरु भएको विवाद अझ चर्किँदै गएको छ। रिपोर्टमा नेपालकै चर्चित ब्रान्ड करेन्ट नुडल्स (यशोदा फुड्स प्रा.लि.) र करेन्ट/भोला गुट्खा (श्रीराम टोबैको उद्योग प्रा.लि.) का साझा स्वामित्व र रासायनिक निर्भरता (addiction) सृजना गर्ने उत्पादनहरूमाथि गम्भीर प्रश्न उठाइएको थियो।
रिपोर्टपछि, कम्पनीका तर्फबाट प्रतिनिधि प्रकाश पौडेल ले नेपाल आजसँग संक्षिप्त प्रतिक्रिया दिएका छन् —
“हाम्रो कम्पनी यशोदा फुड्स प्रा.लि. (करेन्ट नुडल्स) ले उपभोक्ताको स्वास्थ्यलाई सधैं पहिलो प्राथमिकतामा राखेको छ। हाम्रा सबै उत्पादनहरू नेपालका खाद्य सुरक्षा मापदण्डअनुसार नै तयार गरिन्छन् र MSG तथा I+G को मात्रा कानूनी सीमाभित्रै राखिन्छ।”
पौडेलले थपे, “करेन्ट स्वादिष्ट बनाउन स्थानीय अकबरे खुर्सानी र गुणस्तरीय सामग्री प्रयोग गरिएको हो। केही मिडियामा आएको ‘रासायनिक लत’ सम्बन्धी खबर असत्य र भ्रम फैलाउने प्रकृतिको छ। हामी पारदर्शिता र जिम्मेवारीका पक्षमा छौं र आवश्यक परे प्रमाणसहित सम्बन्धित निकायसँग सहकार्य गर्न तयार छौं।”
तर यति भनिसकेपछि उनले फोन काटे — र सबैभन्दा महत्वपूर्ण प्रश्नहरू अनुत्तरित रह गए।
नेपाल आजले पठाएका १० वटा लिखित प्रश्नहरू मध्ये कुनैको पनि आधिकारिक जवाफ कम्पनीले सार्वजनिक गरेको छैन। ती प्रश्नहरूमा मुख्य रूपमा MSG (E621), Disodium Guanylate (E627), र Disodium Inosinate (E631) — सामूहिक रूपमा I+G भनिने स्वादवर्धक रसायन — को मात्रा, परीक्षण रिपोर्ट, र बालबालिकामाथिको प्रभावबारे स्पष्टता मागिएको थियो।
खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभागले अहिलेसम्म यस विषयमा कुनै परीक्षण प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको छैन, जसले विवाद अझै बाक्लो बनाएको छ। स्वास्थ्य विज्ञहरू भन्छन् — अत्यधिक MSG र I+G ले सिगरेट वा मदिरा जस्तै दीर्घकालीन निर्भरता सिर्जना गर्न सक्छ, जसले मस्तिष्क, मिर्गौला र स्नायु प्रणालीमा असर पुर्याउन सक्छ।
तर कम्पनीका मालिकहरू — जसकै अर्को उत्पादन “करेन्ट गुट्खा” पनि बजारमा चर्चित छ — यी प्रश्नहरूमा मौन छन्। उपभोक्ताको स्वास्थ्य र सुरक्षा सुनिश्चित गर्ने जिम्मेवारी बोकेको कम्पनीका प्रतिनिधिहरूको यस्तो मौनता केवल असावधानी होइन, व्यावसायिक उदासीनताको संकेत पनि हो।
यशोदा फुड्सले आफूलाई “स्थानीय उत्पादन र किसान सशक्तीकरण” को ब्रान्डका रूपमा प्रस्तुत गर्दै आएको छ। तर जब सवाल रसायनको मात्रा, बालबालिकाको स्वास्थ्य, र पारदर्शिताको हुन्छ — त्यतिबेला यही “स्वदेशी ब्रान्ड” बाट उत्तर आउँदैन। उपभोक्ताको विश्वास स्वादले होइन, जवाफदेहिताले टिक्ने हो भन्ने कुरा कम्पनीले बुझ्नुपर्ने बेला आएको छ।
नेपाल आजका पत्रकारहरूले पौडेलसँग बारम्बार सम्पर्क गर्ने प्रयास गरेका थिए, तर उनले दोहोर्याएर भने, “हामी जिम्मेवार छौं,” र फोन काटिदिए। यसले जनतामा नयाँ प्रश्न जन्माएको—
यदि कम्पनी साँच्चै पारदर्शी छ भने, उत्पादनको रासायनिक विवरण र परीक्षण प्रतिवेदन किन सार्वजनिक गर्दैन?
करेन्ट नुडल्स र गुट्खा — एउटै स्वामित्वका दुई फरक ब्रान्ड — अब एउटै शंकाको घेरामा छन्। स्वादको व्यापार गर्दा उपभोक्ताको स्वास्थ्यसँग खेलवाड गर्न पाइँदैन, र मौनता कहिलेकाहीँ सबैभन्दा ठूलो स्वीकारोक्ति बन्न जान्छ।
अब प्रश्न केवल करेन्टको होइन — हाम्रो नियामक निकाय, उपभोक्ता सचेतता, र मिडियाको जिम्मेवारीको पनि हो।
किनभने जब कम्पनीहरू बोल्दैनन्,
त्यो मौनता नै कहिलेकाहीँ सबैभन्दा ठूलो ‘स्वादको पर्दाफास’ बनिदिन्छ।
📢 सम्पादकीय सूचना:
आगामी समाचारमा करेन्ट कम्पनी र पूर्व नासु रघुनाथ घिमिरेबीचको सम्भावित सम्बन्धबारे विवरण प्रकाशित हुनेछ।
२०७९/८० को बजेट निर्माणका बेला ७५० बस्तुको कर परिवर्तन प्रकरण र त्यसमा पूर्व अर्थमन्त्री तथा एमाले नेतासँगको कनेक्सनबारे अनुसन्धान जारी छ।
करेन्ट चाउचाउ
