नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले वैज्ञानिक समाजवादलाई व्यवहारमा उतार्न विचार मिल्ने इमान्दार शक्तिहरूबीच एकता अपरिहार्य भएको बताएका छन्। उनले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई उल्ट्याउने षड्यन्त्रहरू तीव्र भइरहेकाले परिवर्तनकारी शक्तिहरूको साझा मोर्चा आवश्यक रहेको चेतावनी दिए।

अखिल नेपाल महिला सङ्घ (क्रान्तिकारी)को सातौँ राष्ट्रिय सम्मेलनलाई उद्घाटन गर्दै दाहालले जनयुद्धमा महिलाको उल्लेखनीय योगदान स्मरण गरे। उनका अनुसार हजारौँ महिलाको बलिदान र सहभागिताविना संघीय लोकतान्त्रिक संविधान, गणतन्त्र, र राज्य संयन्त्रमा महिलाको ३३ प्रतिशत सहभागिता सम्भव हुने थिएन। उनले भने, “हामीले बनाएको संविधान कार्यान्वयनतर्फ होइन, उपलब्धि उल्टिने खतरा देखिएको छ।”

दाहालले संविधान निर्माण प्रक्रियामा भएका सम्झौता र आरक्षणलाई ऐतिहासिक उपलब्धि मान्दै पनि त्यसलाई पूर्ण रूपमा कार्यान्वयन गर्न नसकिएको स्वीकार गरे। देशमा स्थिरता र सुशासनका लागि प्रत्यक्ष निर्वाचित कार्यकारी प्रमुखको आवश्यकता फेरि जोड दिँदै उनले १० वर्षअघि संविधान निर्माणकै बेला उठाइएको विषय अहिले अझै सान्दर्भिक भएको बताए।

कार्यक्रममा माओवादी उपाध्यक्ष पम्फा भुसालले महिलामुक्ति उत्पादनका स्रोतमा समान पहुँच र योगदानबाट मात्र सम्भव हुने विचार प्रस्तुत गरिन्। उनले विभेदलाई सामाजिक, सांस्कृतिक र वर्गीय धरातलबाट हटाउन संघर्ष जारी राख्नुपर्नेमा जोड दिइन्।

त्यस्तै माओवादी नेतृ शशि श्रेष्ठले संविधानमा व्यवस्था गरिएका महिला अधिकारलाई कार्यान्वयन गर्न सबै महिला एकजुट हुनुपर्नेमा जोड दिँदै संविधान संशोधनका क्रममा ती अधिकार कमजोर नपार्न सचेत गरिन्।

भरतपुर महानगर प्रमुख रेनु दाहालले महिलाले पाएको जिम्मेवारी कुशलतापूर्वक निर्वाह गरिरहेको भन्दै थप अधिकार दिन संकोच गर्नु अनुचित हुने धारणा राखिन्। सम्मेलनमा अध्यक्ष दाहालले अल्किना बमद्वारा लिखित पुस्तक ‘जुनकिरी हराएको रात’ को लोकार्पणसमेत गरे।

यस सम्मेलनमार्फत माओवादी नेतृत्वले महिलाको राजनीतिक योगदानलाई संस्थागत गर्न र समाजवादी यात्रातर्फ नयाँ प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको देखिन्छ। आगामी दिनमा यस्तो प्रतिबद्धता केवल राजनीतिक नारामा सीमित हुन्छ वा व्यवहारिक रूप दिन सकिन्छ भन्ने प्रश्न खुला छ।