आज २० असोज २०८१, आइतवार, नवरात्रिको चौथो दिन, असोज शुक्ल चतुर्थीको अवसरमा देवी कुष्माण्डाको पूजा गरिँदैछ। हिन्दू धर्ममा नवरात्रि देवी दुर्गाको नौ रूपहरूको आराधनाको पर्व हो। प्रत्येक दिन विशेष देवीको पूजा गरिन्छ र आज चौथो दिन कुष्माण्डा देवीलाई समर्पित गरिएको छ।

कुष्माण्डा देवीलाई ब्रह्माण्डको सृष्टिकर्ता मानिन्छ, जसले आफ्नो मन्द हास्यद्वारा सम्पूर्ण सृष्टिको उत्पत्ति गरिन्। उनको पूजा गर्नाले जीवनमा सकारात्मक ऊर्जा, सुस्वास्थ्य, र समृद्धि प्राप्त हुने विश्वास छ। भक्तजनहरूले आज देवीको प्रसन्नता प्राप्त गर्न विशेष पूजा विधि अपनाउँछन्। पूजा आरम्भ गर्न सर्वप्रथम स्नान गरेर शुद्ध भई पूजा स्थानमा सफा वस्त्र धारण गरिन्छ। पूजा सामग्रीमा नयाँ माला, फूल, धूप, दीप, प्रसाद (फलफूल, नरिवल), र विशेषत: खीर चढाइन्छ।

पूजाको विधि
सबैभन्दा पहिला देवीको प्रतिमा वा चित्रलाई फूलमालाले सजाएर पूजा स्थलमा राखिन्छ। त्यसपछि गणेश पूजा गरी शुभारम्भ गरिन्छ। कुष्माण्डा देवीलाई पञ्चोपचार (जल, अक्षता, पुष्प, धूप, दीप) अथवा षोडशोपचारले पूजा गरिन्छ। ध्यान, आवाहन, अर्घ्य दिएर स्तुति, मन्त्र पाठ र आरती पनि गरिन्छ।

कुष्माण्डा देवीको महत्त्व
कुष्माण्डा देवीलाई हाँसीरहेको देवीको रुपमा मानिन्छ, जसको हाँसोले ब्रह्माण्डको सृष्टि भयो। यो दिनको पूजा गर्नाले रोगमुक्ति, सुस्वास्थ्य, आयु वृद्धि, र जीवनमा सकारात्मकता प्राप्त हुने धार्मिक मान्यता छ। देवी कुष्माण्डाले मानव जीवनलाई सजीवता र ऊर्जा प्रदान गर्ने विश्वास गरिन्छ। यो दिन विशेष गरी सन्तान सुख, सुख-समृद्धि, र सुस्वास्थ्यको कामना गर्दै देवीको आराधना गरिन्छ।

चाडपर्वको उमंग
नवरात्रिको चौथो दिनसम्म आइपुग्दा चाडपर्वको रौनक थप बढेको छ। देशभरिका मठमन्दिरहरूमा विशेष पूजा, भजन, किर्तन, र आरतीको कार्यक्रम हुँदै आएको छ। बजारहरूमा पनि चाडपर्वको तयारी चलिरहेको छ। सबैले आ-आफ्ना घरमा देवीको पूजनसँगै दशैं र तिहारको तयारी गरिरहेका छन्। नेपाली समाजमा नवरात्रि पर्वले पारिवारिक समर्पण र सांस्कृतिक एकताको सन्देश पनि फैलाइरहेको छ।

चौथो दिन कुष्माण्डा देवीको आराधना गरेर आफ्नो जीवनमा सकारात्मक ऊर्जा, समृद्धि र आरोग्यता प्राप्त गर्ने महत्त्व छ। देवीले सबैको मनोकामना पूरा गरून् भन्ने कामनासहित सबैलाई नवरात्रिको चौथो दिनको शुभकामना!

 

नवरात्रि