उर्फ देवी प्रतिभाको पारिश्रमिक प्रतिदिन ८० लाख नेपाली रुपैयाँ!
धर्मलाई कसरी बुझ्ने भन्ने सबैको दृष्टिकोण एउटै हुँदैन। समाजमा धर्मलाई अफिम मान्ने विचारधाराका मानिसहरू पनि छन्, र धर्मप्रति गहिरो आस्था राख्ने ठूलो जनसमूह पनि। केही मानिसहरूले धर्म र विज्ञानलाई परस्पर सम्बन्धको रूपमा हेर्ने गरेका छन्।
तर, पछिल्ला केही हप्तादेखि काठमाडौंमा २३ वर्षीया युवती प्रतिभा पराजुली, उर्फ देवी प्रतिभा, धार्मिक बहसको केन्द्रमा छिन्। उनी भारतमा प्रख्यात अध्यात्मिक प्रवचनकर्ता मध्ये तेस्रो स्थानमा रहेको बताइन्छ। तर यो वरीयता कसरी निर्धारण गरिन्छ भन्ने कुरा भारतकै धर्मगुरुहरूले नै जानुन्। नेपालमा उनी केहीका लागि आलोचना र केहीका लागि प्रशंसा प्राप्त गर्दैछिन्।
सामाजिक सञ्जालमा चर्चित
प्रतिभा पराजुलीको प्रभावशाली छवि सामाजिक सञ्जालमा भाइरल बनेको छ। महँगो गाडी, उच्च सुरक्षा, र विलासी जीवनशैलीका तस्वीरहरूले उनलाई चर्चामा राखेका छन्। मानवसेवा फाउण्डेशनद्वारा आयोजित पशुपति क्षेत्रको एक महिने कोटीहोममा उनी कथावाचकका रूपमा नेपाल आएकी हुन्। यस वर्ष अन्य कथावाचकहरू जस्तै राधिका दासी र दीनबन्धु पोखरेललाई पछाडि पार्दै प्रतिभा अग्रणी भूमिकामा देखिएकी छन्। उनको सौन्दर्य, आवाज, र प्रस्तुतीकरणलाई चर्चा गरिएको छ।
विवादास्पद अभिव्यक्ति
प्रतिभाको एक अभिव्यक्तिले भने ठूलो विवाद खडा गरेको छ। उनले श्रीमान्-श्रीमतीको सम्बन्ध विच्छेद (डिभोर्स) बारे दिएको बयानले चर्को प्रतिक्रिया उत्पन्न गरेको छ। प्रतिभाको विचारमा, पति बेरोजगार, जँड्याहा वा जस्तो भए पनि पत्नीको निम्ति सधैं भगवान् नै हुन्छन् र पतिले जे गरे पनि सहनु पत्नीको धर्म हो। तर, यस अभिव्यक्तिले सामाजिक सञ्जालमा तीव्र प्रतिक्रिया निम्त्याएको छ।
महिला अधिकारकर्मीहरूको प्रतिक्रिया
महिला अधिकारकर्मी तथा अधिवक्ता अमृता लम्सालले प्रतिभाको अभिव्यक्तिको खण्डन गर्दै भनिन्, "कुनै पनि धर्मले महिलालाई हिंसा सहनुपर्छ भनेर सिकाएको छैन।" अमृताका अनुसार, हिंसाको सामना गर्नु महिलाको कर्तव्य होइन, र प्रतिभाको विचारलाई महिलाविरोधी बताइएको छ।
त्यस्तै, महिला अधिकारकर्मी सिभा आभासले पनि महिलाहरूलाई अन्याय सहेर सम्बन्ध टिकाउन बाध्य बनाउनु गलत भएको बताएकी छन्। सिभाको तर्क छ कि यौन कुण्ठाले ग्रस्त समाजमा धर्मगुरुहरूको विचारले महिलालाई अन्याय सहन प्रेरित गर्न सक्छ।
पारिश्रमिकको चर्चा
प्रतिभाको विवादास्पद अभिव्यक्तिको साथसाथै उनको पारिश्रमिक पनि चर्चाको विषय बनेको छ। चर्चामा आएको छ कि उनले पशुपतिमा कथा वाचनको लागि प्रतिदिन ५० लाख भारतीय रुपैयाँ (८० लाख नेपाली रुपैयाँ) लिएको आरोप लगाइएको छ। यद्यपि, आयोजक संस्थाले यसबारे कुनै औपचारिक जानकारी दिएको छैन। केही महिलाहरूले सामाजिक सञ्जालमा राखेका प्रतिक्रियाहरूमा प्रतिभाको अंगरक्षकहरूबाटै उनको सुरक्षा नहुने टिप्पणी गरिएको छ।
प्रतिभा पराजुलीको कथा वाचन र उनका विचारले नेपाली समाजमा धार्मिक र सामाजिक बहसलाई पुनः जीवित गराएको छ। जहाँ कतिपयले उनको धार्मिक क्षमताको प्रशंसा गरेका छन्, त्यहाँ अरूले उनको विचारको तीव्र आलोचना गरेका छन्। यसले धर्म, समाज र महिलाका अधिकारबारे गहिरो बहसको आवश्यकता देखाएको छ।
देवी प्रतिभा जी
