विदेश

ट्रम्पपछि शक्तिशाली रसेल भोट, सटडाउनमा दक्षिणपन्थी रणनीति

ट्रम्पपछि शक्तिशाली रसेल भोट, सटडाउनमा दक्षिणपन्थी रणनीति

अमेरिकी राजनीतिमा पुनः राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको उदयसँगै दक्षिणपन्थी विचारक रसेल भोट सत्ताको केन्द्रमा फर्किएका छन्। अफिस अफ म्यानेजमेन्ट एन्ड बजेट (ओएमबी) का प्रमुख भोट अहिले सरकारको सम्भावित सटडाउनलाई आफ्ना कठोर आर्थिक र नौकरशाही–विरोधी एजेन्डा कार्यान्वयन गर्ने उपकरणका रूपमा प्रयोग गरिरहेका छन्।

ट्रम्पका निकट सहयोगीका रूपमा चिनिने भोटले अघिल्लो कार्यकालमा समेत ओएमबी निर्देशकका रूपमा काम गरेका थिए। यस पटक ट्रम्पले उनलाई बजेट नीतिको नेतृत्व गर्दै सरकारी संरचना “फेरि दक्ष” बनाउने जिम्मेवारी दिएका छन्। ४९ वर्षीय भोट ‘प्रोजेक्ट २०२५’ नामक योजनाका लेखकहरूमध्ये एक हुन् — यो योजना संघीय सरकारलाई कट्टरपन्थी पुनर्संरचना गर्ने उद्देश्यसहित तयार गरिएको हो।

सिनेटले उनलाई फेब्रुअरीमा पुनः ओएमबी निर्देशकका रूपमा पुष्टि गरेको थियो। भोटको नजिकका स्रोतहरूका अनुसार उनले संघीय खर्चमा व्यापक कटौती, विदेशी सहायता सीमित गर्ने, सार्वजनिक प्रसारणका लागि कोष अन्त्य गर्ने र दर्जनौं संघीय नियम फिर्ता लिने नीति अघि सारेका छन्। राष्ट्रपति ट्रम्पले सामाजिक सञ्जाल ‘ट्रुथ सोसल’ मा एक भिडियो साझा गर्दै उनलाई ‘वाशिङ्टनका गल्लीमा हिँड्ने काट्ने व्यक्ति’ का रूपमा चित्रण गरेका थिए।

भोटको नीतिले अमेरिकी प्रशासनभित्र तीव्र विभाजन ल्याएको छ। डेमोक्र्याट सांसद रोजा डेलोरोले उनलाई “सटडाउन इन्जिनियर” भनेर आरोप लगाउँदै भनिन्, “उहाँ लामो समयदेखि मजदुर र मध्यम वर्गलाई बेवास्ता गर्दै आवश्यक सरकारी सेवाहरू नष्ट गर्ने षड्यन्त्रमा छन्।”

कनेक्टिकटमा जन्मिएका भोटले इभान्जेलिकल क्रिश्चियन कलेजबाट स्नातक र कानुनमा डिग्री हासिल गरेका थिए। हेरिटेज फाउन्डेशनका लागि लोबिस्टका रूपमा काम गरेपछि उनी रिपब्लिकन सांसदहरूका सल्लाहकार बने। पछि ट्रम्प प्रशासनमा बजेट प्रमुख बनेर नौकरशाही घटाउने नीति अघि सारे।

जो बाइडेनको कार्यकालमा उनले आफ्नै थिङ्क ट्याङ्क “सेंटर फर रिन्युइङ अमेरिका” स्थापना गरे, जसको उद्देश्य उनले “फुटेको सरकारलाई पुनः दक्ष बनाउने” भनेर व्याख्या गरेका छन्। टकर कार्लसनसँगको अन्तर्वार्तामा उनले भनेका थिए, “हामीले विशाल नौकरशाहीलाई संवैधानिक दृष्टिकोणका साथ छिटो र आक्रामक रूपमा ध्वस्त पार्नुपर्छ।”

गत सेप्टेम्बरमा भोटले अमेरिकी सरकारलाई “जागृत र हतियारबद्ध प्रशासनिक राज्य” भन्दै आलोचना गरेका थिए। उनका अनुसार, “यी ब्युरोक्रेसीहरूले निर्वाचित राष्ट्रपतिका आदेशको अवज्ञा गर्छन् र जनताको शासनलाई कमजोर पार्छन्।”

भोटका आलोचकहरूले उनलाई लोकतान्त्रिक संरचना कमजोर पार्ने व्यक्ति ठान्छन्, जबकि उनका समर्थकहरू उनलाई “संघीय सुधारक”को रूपमा चित्रण गर्छन्। हाल सरकारको सटडाउन जोखिम नजिकिँदै गर्दा, भोटको प्रभाव ह्वाइट हाउसदेखि बजेट समितिसम्म तीव्र रूपमा देखिन थालेको छ — जसले अमेरिकी शासन संरचनाको आगामी दिशाबारे गहिरो प्रश्न उठाएको छ।