भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले बेलायती समकक्षी किर स्टार्मरलाई नयाँदिल्लीमा स्वागत गर्दै भारत–बेलायत सम्बन्ध “उल्लेखनीय प्रगतितर्फ” अघि बढेको बताएका छन्। दुवै नेताले जुलाईमा लन्डनमा हस्ताक्षर भएको व्यापार सम्झौतापछि द्विपक्षीय व्यापार र आर्थिक अवसर “अतुलनीय रूपमा” विस्तार गर्ने प्रतिबद्धता जनाए। स्टार्मर १२५ सदस्यीय प्रतिनिधिमण्डल सहित सम्झौतानंतर पहिलोपटक भारत पुगेका हुन्।

सम्झौताअनुसार भारतले बेलायती ह्विस्की, कस्मेटिक्स र मेडिकल उपकरण आयातमा कर कटौती गर्नेछ भने बेलायतले भारतबाट आउने फ्रोजन झिँगेमाछा, कपडा, जुत्ता र खाद्य उत्पादनमा शुल्क घटाउनेछ। प्रधानमन्त्री मोदीका शब्दमा, यसले “आयात लागत घटाउने, युवाका लागि रोजगारी सिर्जना गर्ने र व्यापार प्रवर्द्धन गर्ने” अपेक्षा गरिएको छ। स्टार्मरले भारतको तीव्र विकासलाई उल्लेख गर्दै, “यहाँ देखिएको प्रगति सफलताको प्रमाण हो; उक्त यात्रामा हामी साझेदार बन्न चाहन्छौँ,” भने।

दुवै सरकारले सुरक्षा सहकार्य सुदृढ गर्न रक्षा सहयोग सम्झौता घोषणा गरेका छन्। शिक्षा क्षेत्रमा, भारतमा क्याम्पस खोल्ने नौवटा ब्रिटिश विश्वविद्यालयलाई समर्थन गर्दै शैक्षिक सहकार्य अगाडि बढाउने योजनामा सहमति भएको छ। यी कदमहरू द्विपक्षीय सम्बन्धलाई उद्योग, नवप्रवर्तन, र उच्च शिक्षासम्म विस्तार गर्ने उद्देश्यसँग जोडिएका छन्।

अहिले भारत–बेलायत वार्षिक द्विपक्षीय व्यापार करिब ५४ अर्ब ८० करोड डलरको छ र दुबै अर्थतन्त्रमा छ लाखभन्दा बढी रोजगारीसँग सम्बन्धित छ। अन्तर्राष्ट्रिय मुद्राकोष (आइएमएफ) का तथ्याङ्कअनुसार भारत सन् २०२2 मा विश्वको पाँचौँ ठूलो अर्थतन्त्र बनेको थियो र यो वर्षको अन्त्यसम्म जापानलाई उछिनेर चौथो स्थानमा पुग्ने अनुमान छ—यसले पनि दुवै देशबीचको आर्थिक भागीदारीलाई थप वजन दिएको भारत र बेलायत पक्षको आकलन छ।

सम्पर्क, बजार पहुँच र नियामकीय सहयोग बढाउने प्रतिज्ञासहित भेटवार्ताले नयाँ गति लिएको छ। अब कर कटौतीको कार्यान्वयन, गैर–शुल्क अवरोध हटाउन समन्वय, र सुरक्षा–शिक्षाका सहमतिहरूलाई ठोस कार्यक्रममा रूपान्तरण गर्ने गति नै सम्बन्धलाई दीर्घकालीन र जनमुखी फल दिन निर्णायक हुनेछ।