लाइसेन्स छैन, नाम छैन—तर सत्ता सबै! कसरी सम्भव भयो यो नेतृत्व?
नेपाल मेडिकल कलेजको आन्तरिक संकट : घट्दो विश्वसनीयता र जवाफदेहिताको खोजी

काठमाडौं — नेपाल मेडिकल कलेज (एनएमसी) पछिल्ला दिनमा गम्भीर संस्थागत चुनौतीको सामना गरिरहेको छ। नर्सिङ्ग नेतृत्वमा रहेका एक व्यक्तिसँग सम्बन्धित प्रश्नदेखि लिएर बिरामीको घट्दो संख्या, आन्तरिक व्यवहार र सञ्चालक तहको पारदर्शितासम्मका मुद्दाले संस्थाको छवि र कार्यक्षमतामाथि गहिरो प्रभाव पारेको देखिन्छ।
मेट्रोन नविना सिंहबारे उठेका गम्भीर प्रश्नहरू
नेपाल मेडिकल कलेज टीचिङ्ग अस्पतालकी मेट्रोन नविना सिंहको शैक्षिक र पेसागत पृष्ठभूमि अहिले प्रश्नको केन्द्रमा छ। स्रोतहरूका अनुसार, उनले भारतमा अध्ययन गरेकी हुन् र भारतीय रासन कार्ड पनि रहेको उल्लेख गरिएको छ। यद्यपि, नेपालमा नर्सिङ पेशा सञ्चालन गर्न आवश्यक 'नेपाल नर्सिङ काउन्सिल' को लाइसेन्स उनीसँग छ वा छैन भन्ने कुरा अझै पुष्टि भइसकेको छैन। झन अचम्मको कुरा त के भने, संस्थाको आधिकारिक वेबसाइटमा उनको नाम समेत उल्लेख छैन।
नेपाल आजले यो विषयमा कलेज प्रशासनसँग पटकपटक सम्पर्क गर्न खोज्दा औपचारिक प्रतिक्रिया प्राप्त हुन सकेन। पत्रकार आचारसंहिता, २०७३ अनुसार प्रतिउत्तरको अधिकारको सम्मान गर्दै इमेलमार्फत प्रष्टिकरणको अनुरोध गरिए पनि, प्राप्त खण्डनपत्रमा यो विषयमा कुनै सम्बोधन गरिएन।
कार्यस्थलमा त्रास, पक्षपात र दुर्व्यवहारको आरोप
मेट्रोन सिंहमाथि मातहत कर्मचारीहरूलाई "हप्कीदप्की गर्ने", "भेदभाव गर्ने", "जबरजस्ती गराउने", "अन्यायपूर्वक व्यवहार गर्ने" जस्ता आरोपहरू खुलेर आएका छन्। एकजना डिपार्टमेन्ट प्रमुखले नेपाल आजसँग कुरा गर्दै भने, "यहाँको काम गर्ने वातावरण अराजक बन्दै गइरहेको छ। न त समानता छ, न त सम्मान।"
कलेजभित्र डरको वातावरण फैलिएको छ। सुरक्षाकर्मीहरू उनलाई देख्नासाथ सलाम गर्न बाध्य हुने, झोला बोकेर अफिससम्म लैजानुपर्ने जस्ता व्यवहार सामान्यजस्तै भइसकेको कुरा विभिन्न स्रोतहरूले बताए। यस्ता दाबीहरू संस्थागत शिष्टाचार र पेशागत मर्यादामाथि गम्भीर प्रश्न हुन्।
बिरामीको संख्यामा व्यापक गिरावट
यसैबीच, अस्पतालमा बिरामीहरूको संख्या पनि दिनप्रतिदिन घटिरहेको छ। एकजना वरिष्ठ क्लिनिकल कर्मचारीका अनुसार, केही वर्षअघिसम्म अस्पतालमा दैनिक १५०० जना बिरामी आउने गरेका थिए। अहिले त्यो संख्या घटेर २५० मा सीमित भएको छ। महामारीको असरका साथै आन्तरिक व्यवस्थापनमा आएको कमजोरी यस गिरावटको मुख्य कारणका रूपमा देखिएको छ।
स्थानीय तह र नियामकहरूको प्रतिक्रिया
गोकर्णेश्वर नगरपालिकाका मेयर दीपककुमार सिसालले नेपाल आजसँग कुरा गर्दै भने, “हामीले यो विषयमा औपचारिक गुनासो प्राप्त गरेका छैनौं। तर यदि गुनासो आयो भने, छानबिन हुनेछ। स्वास्थ्य संस्थामा अधिकारको दुरुपयोग स्वीकार्य हुँदैन।”
चिकित्सा शिक्षा आयोग (MEC) ले यो विषयलाई गम्भीरताका साथ लिएको र निरीक्षण टोलीमार्फत स्थलगत अध्ययनको तयारी भइरहेको जनाएको छ। यद्यपि, केही स्रोतहरूका अनुसार अघिल्ला निरीक्षणहरू बाह्य प्रभावको कारण कमजोर भएका थिए भन्ने आशंका समेत उठाइएको छ। त्यसैले, तेस्रो पक्षको पारदर्शी निरीक्षणको माग बढ्दो छ।
नेपाल मेडिकल कलेजको ‘खण्डन’ र पत्रकारिता धर्म
नेपाल मेडिकल कलेजको मानव संसाधन विभागमार्फत पठाइएको पत्रमा समाचारहरूलाई “भ्रामक” भनिए पनि संस्थागत समस्या र मेट्रोनसँग सम्बन्धित ठोस सवालहरूबारे कुनै स्पष्टता दिइएको थिएन। नेपाल आजले भने पत्रकार आचारसंहिता २०७३ अन्तर्गत स्रोतको सुरक्षा र सार्वजनिक सरोकारका विषयमा संवेदनशीलता राख्दै समाचार सम्प्रेषण गरेको छ।
अन्ततः...
एक शिक्षण अस्पतालले गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा, शैक्षिक मर्यादा र कर्मचारीप्रति सम्मानजनक व्यवहार सुनिश्चित गर्नैपर्छ। नेपालको चिकित्सा शिक्षा प्रणालीमा पारदर्शिता र जवाफदेहिताका मूल्यहरू मजबुत बनाउन यस्ता गुनासाहरूलाई केवल संस्थागत छवि जोगाउने दृष्टिले होइन, सुधारको अवसरका रूपमा लिइनु आवश्यक छ।
नेपाल आज सत्य, न्याय र उत्तरदायित्वको खोजीमा समर्पित रहन्छ। हामी सम्बन्धित सबै पक्षलाई तथ्यमा आधारित, सार्वजनिक चासोका विषयमा स्पष्ट जवाफ दिन पुनः आमन्त्रण गर्दछौं—स्रोतको गोपनीयता र पत्रकारिताको मूल मर्मको संरक्षण गर्दै।
पत्रकार आचारसंहिताको मर्यादा पालना गर्दै हामी पात्रप्रति व्यक्तिगत टिप्पणी वा अपमानजनक भाषा प्रयोग गर्न चाहँदैनौं, तर संस्थागत अवस्थाले आफ्नै चित्र बनाएको देखिन्छ। कहिल्यै भीडभाड हुने नेपाल मेडिकल कलेज टीचिङ्ग अस्पतालमा पछिल्लो समय बिरामीको आगमन घटेर दैनिक १५०० बाट २५० मा सीमित हुनु, व्यवस्थापकीय असमर्थता र नेतृत्वको अस्पष्टताको द्योतक बन्न पुगेको छ। नेतृत्वदायी भूमिकामा बसेकी एक व्यक्तिको शैलीप्रति आन्तरिक असन्तुष्टि र असन्तुलनले संस्थालाई जवाफदेहिताबाट टाढा पु-याएको महसुस गरिन्छ। विडम्बनापूर्ण तर यथार्थ यही हो—भूतपूर्व समृद्ध अस्पताल आज एक असफल नेतृत्वको मौन प्रतीक बनेको छ।