अष्ट्रेलियामा बढ्दो जलवायु जोखिमबारे एक राष्ट्रिय प्रतिवेदन सार्वजनिक भएको छ, जसले सन् २०५० सम्ममा १५ लाखभन्दा बढी नागरिक समुद्री सतह वृद्धिको प्रत्यक्ष प्रभावमा पर्ने चेतावनी दिएको छ । स्वतन्त्र रूपमा सरकारका लागि तयार गरिएको उक्त प्रतिवेदनले तापक्रम वृद्धिले अष्ट्रेलियाको जीवनशैलीमा ‘सिलसिलाबद्ध, जटिल र एकै पटक असर गर्ने’ प्रकारका चुनौती निम्त्याउने उल्लेख गरेको छ । वातावरणमन्त्री क्रिस बोवेनले यसलाई अब भविष्यको पूर्वानुमान नभई भोगाइको वास्तविकता भएको टिप्पणी गर्नुभयो ।

प्रतिवेदनअनुसार, सन् २०९० सम्म जोखिममा पर्ने जनसंख्या दोब्बर भएर ३० लाख पुग्न सक्छ । विशेष गरी उत्तरी अष्ट्रेलियास्थित टोरेस स्ट्रेट टापुहरूमा समुद्री सतह वृद्धि औसतभन्दा छिटो भइरहेको छ । त्यहाँको स्वदेशी समुदायकी प्रतिनिधि जोएन हिलले अब ढिला गर्न नसकिने चेतावनी दिँदै घर, संस्कृति र परम्परा नै समाप्त हुने खतरा देखिएको बताइन् ।

यसैबीच, अष्ट्रेलियाले छिट्टै पेरिस जलवायु सम्झौताअन्तर्गत नयाँ उत्सर्जन कटौती लक्ष्य सार्वजनिक गर्ने अपेक्षा गरिएको छ । रिपोर्टले आर्थिक असर पनि गम्भीर हुने देखाएको छ । सन् २०५० सम्म अष्ट्रेलियाली सम्पत्तिको मूल्य ६११ अर्ब अष्ट्रेलियन डलरले घट्न सक्ने अनुमान गरिएको छ, जुन सन् २०९० सम्म ७७० अर्बसम्म पुग्न सक्छ । तापक्रम ३ डिग्री सेल्सियस बढे सिड्नी जस्ता शहरमा गर्मीजन्य मृत्यु दर ४०० प्रतिशतभन्दा बढीले बढ्ने खतरा उल्लेख गरिएको छ । साथै, अनगन्ती प्रजातिहरू विलुप्त हुनेतर्फ पनि औंला ठाडो गरिएको छ ।

जलवायु काउन्सिलकी प्रमुख कार्यकारी अमान्डा म्याकेन्जीले यस प्रतिवेदनलाई ‘डरलाग्दो’ भन्दै, तत्काल कार्बन उत्सर्जनमा कठोर कटौती गर्नुपर्नेमा जोड दिइन् । उनका अनुसार, सन् २०३५ सम्म बलियो लक्ष्य निर्धारण र नयाँ प्रदूषणकारी परियोजनाहरू रोके मात्र सुरक्षित भविष्य सम्भव छ ।

तर, नीति र व्यवहारबीचको अन्तर स्पष्ट देखिएको छ । नवीकरणीय ऊर्जामा लगानी बढाउँदै आएको अष्ट्रेलियाले हालै उत्तर–पश्चिम क्षेत्रमा रहेको एक प्रमुख तरल ग्यास (एलएनजी) परियोजनाको अनुमति थप ४० वर्षका लागि लम्ब्याएको छ । यो निर्णयले वातावरणविद् र स्वदेशी समुदायमा असन्तोष बढाएको छ, किनकि परियोजनाबाट हरेक वर्ष १० मिलियन टनभन्दा बढी एलएनजी र पेट्रोलियम उत्पादन हुने अनुमान छ ।

वातावरणमन्त्री बोवेनले भने ऊर्जा संक्रमणको यात्रामा ग्यासलाई नजिकैका वर्षहरूमा आवश्यक वैकल्पिक स्रोतका रूपमा प्रयोग गर्नुपर्ने बताउँदै, अष्ट्रेलियामा विश्वकै उत्कृष्ट नवीकरणीय स्रोतहरू उपलब्ध रहेको दाबी गर्नुभयो ।

रिपोर्टले चेतावनी दिएको संकट अष्ट्रेलियाका लागि मात्र नभई विश्वव्यापी जलवायु चुनौतीको प्रतिरूप हो, जसले समयमै ठोस कदम चाल्नुपर्ने तात्कालिक आवश्यकता छ।